Press "Enter" to skip to content

๐‚๐ƒ๐…-๐Œ๐ข๐ง๐๐š๐ญ: ๐Œ๐ข๐ง๐๐š๐ญ ๐๐ž๐ง๐  ๐€๐ก ๐’๐ข๐ข-๐ข๐ง๐ง ๐‹๐ž ๐‹๐ข๐›๐ซ๐š๐ซ๐ฒ ๐‡๐จ๐ง๐ง๐š๐ค ๐Š๐š๐ง ๐“๐ฎ๐š๐ก ๐‚๐š๐ง๐ 

๐Œ๐ข๐ง๐๐š๐ญ ๐๐ž๐ง๐  ๐€๐ก ๐’๐ข๐ข-๐ข๐ง๐ง ๐‹๐ž ๐‹๐ข๐›๐ซ๐š๐ซ๐ฒ ๐‡๐จ๐ง๐ง๐š๐ค ๐Š๐š๐ง ๐“๐ฎ๐š๐ก ๐‚๐š๐ง๐  – ๐‚๐ƒ๐…-๐Œ๐ข๐ง๐๐š๐ญ! Chin ramkulh, Mindat peng hmunhma pakhat ah sii-inn le library honnak kan tuah cang, tiah Thein Hngait(แ€žแ€ญแ€”แ€บแ€ธแ€„แ€พแ€€แ€บ) battalion 1 CDF-Mindat nih nihin May 10 ah an thanh. Fur caan a phak cang caah lampi chawhlehnak ah harsatnak a um i, mipi cu damlo zawtfah kan ton tik ah rianrang in thlopbulnak ding kan herh, cucaah sii-inn honnak hi tuah a si.

Sii-ai man a fah caah tlamtling in sii kan chia kho rih lo, emergency caah papek in chiah chung a si. Cun, kan ralkap hna zong an i manh caan ah carel ding le, mipi hna zong nih phaisa liam lo tein ca an rel khawhnak ding ah library kan tuah chih, tiah Thein Hngait (แ€žแ€ญแ€”แ€บแ€ธแ€„แ€พแ€€แ€บ) battalion 1 in แนญuanvo ngeitu pakhat nih a chim.

Sii-ai cawknak caah le Cauk cawknak ah bawmhnak a petu dihlak cung ah kan i lawm tuk ti in Thein Hngait(แ€žแ€ญแ€”แ€บแ€ธแ€„แ€พแ€€แ€บ) battalion 1 CDF-Mindat nih an thanh fawn. Tlamtling in pehzulh a si khawh nakhnga bawmhchanhnak pek a duh mi hna nih Thein Hngait(แ€žแ€ญแ€”แ€บแ€ธแ€„แ€พแ€€แ€บ) battalion 1 CDF-Mindat page ah pehtlaihnak tuah khawh a si, tiah CDF-Mindat nih an langhter. Credit; The Chin Post

Thawngdang Relchap>>>><<<< Lai Meithal : แ€แ€ฏแ€™ แ€ฎแ€ธ แ€žแ€ฑแ€”แ€แ€บ: Flintlock, Kan hnu zarh ah Mindat khua tlangval pawl nih Lai meithal hmang in Kawl ralkap le palek an แนญhuat hna lio youtube โ€“ video chung ah hmuh cu uar an um ko. Chittagong Hill Trats, North East India ram pawl le Chin Hills ah a rak phan mi British officers pawl nih an cauk แนญial mi chung ah cu kaa ram i miphun hna nih meithal an cawklaak ning le an hmannak kong hi lungla ngai in an rak แนญial cio i, โ€˜Chin Miphun Hna Nih Meithal An Hmannak Kong Ah Mirang Bawi Nih An Rak แนฌial Miโ€™ tiin ka rak khawmhsuat mi a um, cu chung ta tlawmpal cu a tang i hi an si.

B. S. Carey And H. N. Tuck nih โ€˜The Chin Hillsโ€™ cauk chung ah: England ram ah Meithal hlun le hman awk a tlaak ti lo mi cu thir hlun bantuk in an zuar hna i, meithal tawi ah ser hna loin, mah cu meithal hlun pawl cu India, Burma le Bangladesh ram aa tonnak Burma chaklei i a ummi miphun hna sin i hei zuar chin awk ah Chittagong le Rangoon khua rili kam tilawng dinhnak ah tilawng in

an phorh mi meithal nih kan แนญuanpi hawile a khen an kah mi hna asiloah tlangmi pa pawl nih duh in an hman mi meithal nih kanmah miphun lila a kan thah i thinphannak tampi a kan petu meithal cu kanmah ram nih serchuah mi le kan ralkap hlun hna nih rak hman mi an si vun ruah ah lungfaak ngai a si e, tiah an rak แนญial.

โ€˜The Lushei Kuki Clansโ€™ timi cauk a แนญialtu Lt. Col. John Shakespear nih hriamnaam meithal an laak ning kong ah hi ti hin a แนญial ve. Lusei pawl i an hriamnam cu naam, fei, le meithal an si. An sin ah adang an ngeih mi ka hmu lo. Meithal Zen an laak mi cu Burma in a si tiah an chim. Kan hnu naite in Cachar le Chittagong Bengallees pawl sin in an laak. Natein British uktu pawl nih zuar an kham hna i, Shendoo (Lai/Mara) tribes sin in an cawn i anmah tein a แนญha deuh lo mi an i ser.

May be an image of one or more people, people standing and outdoors

An ka chimhnak ah meithal hman an i thawkka ah, Lushai le nitlaklei phun แนญengnge (tribes) pawl nih Burma ramri ah meithal cu sal in an thlen hna i, meithal zun khat cu Sal a แนญhawng mi pahnih he an man aa tluk ti si. Europe ram meithal sertu min an i khenh. A tam deuh cu Tower musket le French Custom Department hmelchunhnak min aa khenh mi zong an tlawmte lo. Cu meithal pawl cu Burma in an ra i, a cheukhat cu Chittagong in an ra. A caw duh tu an tam i a zuartu nih phaisa an rak hmuh ngai lai.

A tang ah Surgeon Major A. G . E. Newland nih hi ti hin a แนญial ve. Chin miphun hna nih an ngeih mi meithal cu meithal hlun โ€˜Tower Flintlocksโ€™ deuh an si hna i, an ram he aa naihnak ramri Kawl rawn an va chiim/ hranh tawn ah an laak mi asiloah Kawl sin in an cawk mi an si hna i, khua maw caan te ah Lushais pawl sin in an cawk asiloah thil in an thlen mi hna zong a um.

Hi meithal min an pek mi hna cu, a pawnglan a tawisau in le anmah Chin mi nih a meithal kuang daar tleep in an แนญamhmawih ning in a si tawn. A meithal kuan chuahnak paar awng a bauh a keh i hman awk a แนญhat ti lo ahcun, an tan piak i meithal pangpawi (flintlock pistol) ah an ser hna. A meithal chung lei i bunh mi thilri cu anmah tein an i ser khawh dih ngawt.

Chin mi cu ramvaih a huam ngai mi an si i, an meithal cu ngaknu no bantuk in an duh hna. An meithal ngeih mi ah an i lunghmuih ngaingai i a phunphun in an แนญamhmawih hna. Zei dang a thil vialte sungh nakin meithal ngeih a duh deuh. Khua khat le khua khat asilo ah Miuk pawl karlak ah aho dah sa a kaap kho deuh ti zuamnak an ngei hna. Hmui thiam le Sakap kho tu cu Milian sinak an co.

Sa-ngan le sa-hraang an kah ahcun zu le sa in an hnaar an lawmh i, sakaap tam pawl ca ah a dihheu ngai ding mi a si nain, Chin pawl ca ah cun sakaap tam le thiam a sinak khua le pengtlang le mi zapi sin ah theihternak tuah bantuk ah a tla i, a minthannak ah a cang i an dihheunak ah an i lungsi ko. Chan hlun ah cun Chin mi cu anmah lawng in khua dang hmun dang ah an tlawngkal tuk hna lo. An bupi in meithal he khual an tlawng แนญi tawn hna.

Asinain atu tu ah cun thil sining aa thleng cang I zei แนญihphan awk um loin an duhnak khua le tlangram ah anmah lawng zong in an tlawngkal cang hna. Zing in khua dang a tlawn kun, lo a kal kun ah, zanlei sang ah tluang tein inn a phanh แนญhan lai ding aa hngalh, nain hlan ah cun khua in an chuah ah zei kan ton lai timi an sining i ciangkuang loin an rak um tawn, a ti.

Be First to Comment

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *