China ๐จ๐ณ nih Vawleipi uk aa timh bantuk in India ๐ฎ๐ณ zong nih, China hawi, Pakistan dah tilo, South East Asiaโs ram fa tete, Nepal, Bhutan ๐ง๐น, le Myanmar, le Bangladesh tbk he pehtlaihnak tthat hi aa zuam ve. Anmah he pehtlaihnak a that ahcun kan ramri/ border a him lai tiah an zumh. Cucaah, โLook East Policyโ timi hi 1991 in an kalpi. 2014 ahkhan East Policy Act tiah Modi nih a thlen.
Tulio hi China ๐จ๐ณ a thang tak. INDIA ๐ฎ๐ณ zong hi a thangcho ngaingai ve. China nih investment lei in Vawlei a uk lio ah India nih Skill Workers in Vawlei uk a timh ve. China le India karlak zuamcawhnak/ competition a san tikah India nih โEast Policy Actโ hi biapi ngai in an von chiah.
East Policy Act nih a kalpi cangmi project, a tlam a tlinh kho rih lomi ah biapi ngai pahnih a um. Pakhat cu Manipur- Mandalay in Thailand tiang aa pekmi Highway ๐ฃ ser le Kaladan Road Project hi an si. East Policy hi a hlawhtling sehlaw Chin Miphun zong, a kan tthathnempi ngai lai tiah ka zumhmi a si.
Kaladan Road Project hi USD 484 millions dih in an awt cangmi a si i, 2014 ahkhan rak lim diam cang ding a si nain ARSA/ Rohingya le AA um ruang ah a chuakmi raldohnak ruang ah ngol a si. ARSA/ Rohingya hi Pakistan ๐ต๐ฐ nih a bawmh hna i, AA hi China ๐จ๐ณ nih an fa bantuk in an zohmi WA nih an bawmh hna caah, India ๐ฎ๐ณ nihcun, India East Policy Act, hma kal lo dingin China ๐จ๐ณ le Pakistan an politics a si tiah an ruah.
India ๐ฎ๐ณ nih biatak tein US lei aa komh lio te a si pin ah East Policy Acts hma a kal ding a duh fawn caah. Myanmar ram aa thlennak hi India nih thazaang pek a duh ti cu a fiang in a lang.
Cun, tulio ah India ๐ฎ๐ณ nih a zoh ngaimi cu India dotu tapung/ insurgency pawl hi Myanmar ram chung ah camp ๐ an sak i, Myanmar JUNTA nih an bawmh sual hna lai maw tbk hi a si rih. JUNTA nihcun ka bawmh hna lo tiah aa pheh peng nain CDF le PDF thazaang dernak ah a hman hna lai timi cu a fiang fawn.
Cucaah, West Myanmar ah a ummi, Chin Miphun hi India ๐ฎ๐ณ lei ah biatak tein politics luh khawh ahcun, kan dothlennak ah tampi bawmchantu dirhmun ah an um khawh lio caan a si ko tiah tulio international Politics mit cun a lang. Credit; Zasang Cinzah
Tulio kan ram dirhmun ruah ah lung a pit nawn ko. A complex/ hnawkbuai chin lengmang in a lang. Asinain teinak โNi Ceuโ cu kan phak te ko lai tiah zumh cio a si rih.
Ram pakhat aa thlennak ahhin ram dang/ an foreign policy cio hi an biapi taktak ve. Tutan Myanmar buainak zong ahhin ram dang cio an foreign policy ahhin kan dirhmun tampi aa hngat. Abik in US dirhmun hi a biapi zungzal khun.
Tuhi Kum Khat deng kan von kal cang i, Myanmar ๐ฒ๐ฒ cungah Washington cawlcanghnak hi ramdang he tahchunh ahcun a tam bik. Asinain duhning tluk cu a si lo ngai. An hawikom ram, Japan le Singapore ๐ธ๐ฌ tbk zong an lei ah fakpi in an tanter kho hna lo.
Cambodia ๐ฐ๐ญ President nih Myanmar Junta a tlawn hna. Anmah Junta duhning in Ceasefire tuah dingin a nam. ASEAN meeting zong ah sawm dingin a chuahpi. Asinain ASEAN members lakah Cambodia ๐ฐ๐ญ President kalpi ning a duh lomi an um caah, a ra dingmi an meeting zong postpone an tuah. Abik in Malaysia, Indonesia le Philippine nih an kankuat. ASEAN ruahnak aa cheu. Zei dirhmun dah an phak te hnga.
ASEAN a si lomi, Cambodia ๐ฐ๐ญ President nih a kalpi ning hi Japan ๐ฏ๐ต cu a lung a tling. China ๐จ๐ณ nih a dirhkamh ve. Cambodia ๐ฐ๐ญ nih a kalpimi hi ASEAN nih an hnatlakpi sual ahcun, Ralkap duhning in ceasefire tuah ding plan a ra kho i, PDF le CDF tbk nihcun โneverโ an ti lai nain WA le AA tbk pawl, Arti khuai lo, Parties pawl ttial a chuak tthan kho.
India ๐ฎ๐ณ zong nih a herh ahcun Junta/ SAC cohlang dingin timhlamhnak a ngei. Taliban ๐ฆ๐ซ pawl, ram tampi nih an cohlang hna bantuk in, Junta zong cohlang lo awk tthalo dirhmun kan phan kho tuah tiah New Delhi upa pakhat hmurka in a chuak. Asinain New Delhi/ India ๐ฎ๐ณ tu cu, December i Naypytaw an kal hlan ahkhan, kal ding hi US le ASEAN thate in an theihter hmasa hna. Cu nih a fiantermi, India ๐ฎ๐ณ cu US dirhmun hi thate in a zoh hmasa peng ti a lang i, hna a ngam deuh ngai.
Ziah, US/ Washington hi a khur a nuar? NUG hi a cohlang bal lo? timi hi Big question a si. ASEAN members lakah Malaysia le Indonesia hi Junta a do bik an si. A ruang? Malaysia le Indonesia nih an kan dirhkamh cu Rohingya issue a si i, Washington lei an khur a nuar zong hi NUG nih Rohingya issue kong ah an policy hi tampi an zoh rih a herh ruang ah a si kho tiah a ruatmi tampi an um. BY_ ZASANG CINZAH
Be First to Comment