ZU: Laimi kan ral tum bik ah ZU a tel tiah mifim pawl le Pathian hnat’uan pawl in an aupi rero. A dik zet. Zu hin in siatsuah zetih thihnak tiang in thlenpi. Zu in ruangah kum tin a thi an um. Innsang a siatsuah ih khawtlang khalah hnaihnoknak a suahpi t’heo.
Thantlang ah Khrihfa pawlkom in zu zuar an rak kham ih Cozah pekmi Zu zuarnak Laisin rori an rak lei dah. (bulpak zuar an siang lo ruangah) Kawhhran tangka hmang tahrat in zu an rak do ciamco. Cule kawhhran sungih zu zuar an um a si ahcun kawhhran in dawisuah ih an ruak khal vuisak lo ding ti a si. Hitluk in zu an do nain reh thei ti a um cuanglo.
Letpangchaung khalah zu zuar thu thawn pehpar in thuhla a suak. Zu zuar kham ding asiloah daan vekin t’ha tein tuahter hngai ding ti a si. Letpanchaung hi khawpi ngah dingin beiseinak a neimi khua a si ve. Khawpi dinhmun thawn rem aw in tuah ding cun zu dawr a um a t’ul fawn.
Laimi hrangah zu hi ralpi vek a si ko. Zuri camp khal a um hnuaihni. Hakha le Kalay lam ah zuri retnak camp an um. Asinain zu in lam ah kan kel kan awh lai thotho. Khrihfa si cingin zu kan thlahthlam siang thei lo. Laimi kan si cu teh maw…
Kan pupa san lai ihsin zu hi nitin kan pawlkom awknak ih kan hmammi a si. Nupi t’hitnak le remnak tuahnak tiangin zu kan hmang. Cutluk ih zu a hmang mi miphun kan si ruangah Khrihfa kan si hnu khalah kan thlahthlam thei lo hi a si bik hmang.
Uknak lam cun zuri buai an um tikah kaih ding t’uanvo an nei. Asinain zu in lo dingin kham theinak an nei lo. Biaknak lam cun zuri buai an um tikah kaih theinak an nei loih zu in lo dingin nunsim theinak an nei ve. Kan hna a danglam veve tinak si.
Kawhhran lam ih kan zirh awknak a tlaksam ruangah maw asilole Khrihfa kan sinak hi pupa ro vek men in a sarmi kan si ruangah maw cu thei hlah, zu hi kan thlah thei ta rori lo.
Khawpi dinhmun ah zu zuarnak kham thei a si lo. Asinain zu in lo dingin biaknak lam in kan zirh aw thei. Cule zuri buaibai, mi hnaihnok an um ahcun uknak lam in t’uanvo an la thei. Curuangah Biaknak le uknak lam pahnih kom aw in kan hna veve kha felfai in t’uan thei sehla kan tizia vivo ko ding. Credit; Salai Thawngpi
Thawngdang Relchap>>>>><<<<<< HRINGTU NULE NI LE TUANVO, Lai tuanphung Chur tuanbia nih hringtu nule an sunglawi zia le airolh (supplant) khawh an si lo zia a langh ngai. Chur nih a ti mi cu, “ka nu a thih ahcun cang cung ah maw ka phawh lai, cang tang ah, ka nu ka caan ahcun amah bantuk hringtu nu ka ngei nolh kho ti lai lo a ti,” ti si. Chungkhar dirhmun purhdah ah a tam-u cu cangai chungkhar nun lam zawh mi kan tam. Phundang in chim ahcun, fale nuncan ziaza cu nulepa kuritnak le nun cawnpiaknak cung ah aa hngat tinak si.
Cathiang chung, Phungthlukbia 22:6-ah, “A zulh awk a simi lam kha ngakchia cu cawnpiak law a upat tikah mah cucu a pialtak ti lai lo,” ti kan hmuh. Sinain nun cawnpiak le chimhhrin zia a kan thiam lo tikah cu nih a chuahpi mi zia cu fale cung ah mawh a si. Cucu a si awk si lo; Chungkhar ah chimhhar mi fale cu kan um theo. Sihmanhsehlaw “seihman thinh `ha nun thinh tha” ti si caah, cawnpiak zia thiam ahcun lam hman ah kalpi khawh kan si ko. Cucaah nu le pa nih zeitindah fale kan cawnpiak hna awk an si ti Baibal nih a kan cawnpiak ning in kan zoh ti hna lai.
Ahmasabik ah chungkhar hi Pathian dirh mi le amah hngalbu, tihzah bute in khuasak i tefa zong thlah le cuticun sertu Pathian nih sunparnak a co nakhnga kong Cathiang nih a kan cawnpiak mi (Gen.1:28; Mark 10:9; Mala.2:15) si ti hi philh lo ah a tha. Pathian nih minung cawnpiaktu le zohchunh awk ah a hman mi Jews miphun chungkhar thithruai ning zoh tikah cawn awktlak an si.
Annih (Jews) cu an nunphung nih chungkhar a upat hlei ah, nuncan ziaza cu chungkhar ah ai hngat in a chiah caah nu le pa hi cawnpiaktu saya thabik ah a hman hna. Chungkhar ah khuakhang laireltu le nawlngei bik dirhmun ah pabik a dir lio ah, nu cu fale cawnpiak le nunchimh kha a rianhrang bik si. Cucaah an fale nunzia cu pa nakin nule cung ah a ngat deuh ti khawh si.
Fale nunchimh fello cu an nunphung nih a huat. Lam tha chung ah an kal i nunzia dawh in an than khawh nakhnga an fale nunchimh cawnpiaknak ah Leviticus cauk hi kuttlaih ah an hman bik ti si. Kau deuh in chim ahcun, Baibal hi an kuttlaih a si bik. Cucu fale nih nunzia dawh an thiam nakhnga le Pathian duhnak ruat buin phunglam an buar lo nakhnga caah si. Culawnglo, “Bawipa na Pathian cu na lungthin dihlak le na ruahnak dihlak le na thawnnak dihlak in na dawt lai.
Cun nawlbia hna hi an lung chung ah na riahter lai i na fale kha fel tein na cawnpiak hna lai i, na inn chung i na thut ah siseh, lam i na kal ah siseh, na ih ah siseh, na thawh ah siseh, na chimh lengmang hna lai. Cun na kut ah chingchiahnak caah na temchih hna lai i na mit le na mit karah hmelchunhnak caah an si lai. Cun na inn i innka tung hna le na kutka hna cung ah na tial hna lai (Deut.6:5-8), tiah pek mi nawlbia zong hi an cawnpiak peng mi hna si.
Hi bantukin Pathian biatak he nunchimh cawnpiak a hmang mi nu le pa hna cu Baibal nih thluachuak mi nulepa tha a ti hna. Cathiang nih nulepa tha nihcun an fale kha an chimhhrin hna lai a ti. Zeicahtiah chimhhrin cu huat ruangah si loin dawt ruang tu ah a si a ti (Phungthluk.13:24); cuhlei ah thihnak chungin na khamh a si a ti rih (Phungthluk.23:14).
Pathian hrimhrim zong nih a dawt mi fale cu lam ding le lam hman kan zulh nakhnga a kan cawnpiak i a kan chimhhrin tawn. Cun nunzia dawhcah lo le sualnak chungin ngaihchih nun ram ah kar thar hlan ding zongin a kan forhfial tawn (Ps.94:12; Phungthluk.1:7; 6:23; 12:1; 13:1; 15:5; Is.38:16; Heb.12:9). Sinain tuchunni kan vawlei, ram then hna ah cun an phungphai nih nulepa le fale karlak ah rallian a chuahpi.
Nulepa nih fale van sikcak deuh men ah palek sinah kan chim lai ti’n hrocer a si tikah hringtu nulepa a si ngenge mi hna zong fale nun ah ai thlak ngam lomi tampi an um. Cucu fale chimhhrin an pom lo ti khawh si. Taktak tiah cun chungkhar hringtu nulepa nih fale nunchimh cawnpiaknak ah acozah aa thlak awk si lo. Judah hlan nunphung bangin hringtu nulepa tu kha fale cawnpiaktu tha bik an si awk a si.
Fungfek hman hi kan Baibal nih a onh mi a si ko; sinain tuchan ah cun thonginn tlakpitu ah a cang. Hi ruangah chungkhar a simi zong mi le mi kan lo cang hna. Nulepa le fale cu hawikom bantukin zalongte le nuam tein um i hlawptlo ngai in bia lungduh aa chimruah ding kan si hna, nain chantiluan nih cucu a fenh caah i ngamh lonak le tihnak chungkhar nu le pa le fale kar ah a chuahpi.
Cutikah chungchuak fale ngenge cung lila hmanh ah nu le pa kam an pau ngam ti lo. Cu nihcun mi nun lam, ziaza a hrawh. Sinain nulepa hna nan lungrawk in lungdongh ding si lo. Zumtu Khrihfa chungkhar ah suttung bang a dir mi nan si bangin nan run-inn kha sianginn thabik ah hmangin chungkhar thlacam pumhkhawmhnak hi fale cawnpiaknak caan tha le kutchuan in kan ca Pathian sin thluachuah halnak caan tha ah ser u.
Cucu nan rian zong si i an bawmtu hna nan hriamnam thabik zong a si. Revolutionary Parenting cauk tialtu George Barna nih, “Fale hi Pathian sin in hmuhmi laksawng sungbik an si ti a pom kho mi nulepa nihcun chungkhar pumhnak cu Thlarau lei karhlannak hrampi ah a thlak caah a daithlang hrimhrim lai lo” tiah a ti. Cubantuk thiamthiam in Martin Luther zong nih “lunglawmh thawinak thlacam a hmang lo mi cu Pathian thluachuah zei ah a rel lomi an si” tiah a chim.
An chim duh mi cu fale kan nuncan ziaza ai dawh i Thlarau lei kar kan hlan khawh nakhnga le, thluachuah thachin a rel kho mi kan si khawh nakhnga hringtu nulepa hna nih rian lianpi an ngei ti kha si. Nulepa nih nan philh lo awk cu nan fale nihhin hmurka bia in na kan cawnpiaknak nakin nan tuahser mi nih nan fale kan nun ah rian a tuan deuhnak hi si. Cucu “bia nakin tuahsernak aw a thang deuh” tiah chim tawnmi kha a si.
Zingzan khukbil in nulepa thlacam fale nih hmuh tikah thlacam hi nun he a kaltimi ah kan ruah i thlacam nun kan ngei ve. Nifatin nulepa nih Baibal nan rel lio fale nih kan hmuh hna tikah zeitlukin dah Baibal rel hi kan taksa le Thlarau nunnak caah a `hathnem i a biapit zia kan hngalh tikah cu nihcun nunzia dawh a kan cawnpiak.
Cun zan fatin a si khawh lo hmanh ah zarh khat ah voi hnih-thum in chungkhar pumhnak nan kan tuahpi i Pathian bia he nan kan cawnpiak, forhfialnak nan kan chimh tik le, thlacamnak na kan ngeihpi tikah, cu na kan kheihmi le rawnh mi bia hna cu kan nun ah duhsah in a kheo i theipar `ha a chuahpi theo. Hi vialte hi nulepa tuanvo a si i zumtu chungkhar nun zong a si.
Jesuh nih fale chimhcawnpiak a daithlang mi nulepa kongah zeitindah a chim tiah cun: Matt.18:6 “ngakchia zumhnak in a pialtertu cu a hngawng ah facang rialnak lung tumpi thlaih i rili chungah paih si seh” a ti. A fiangmi cu nulepa nih an `uan awk simi fale nun cawnpiak kha an daithlan i ahmaan lomi lam in a kan chanhchuah lo ahcun dantatnak an in lai ding kha si. Cucu Tlangbawi Eli nun ah kan hmuh khawh (1Sam.1-5).
Anih zong kha hi ruangah Pathian dantatnak a ing. Tlangbawi a si, nain a fale kha Pathian duhning in a cawnpiak hna lo. Cucaah kannih nulepa hna zong dantatnak kan in sual nakhnga lo Cathiang nih Baibal cu cawnpiaknak thabik, “Cathiang hi Pathian nih thaw a chuahhnawhmi a si i biatak cawnpiaknak caah le palhmi remhnak caah le ding tein nunnak ding cawnpiaknak caah a thahnem mi a si” (2Tim.3:16-17) a ti bang, nan i tlaih awk a si.
Cun Heb.4:12 ahcun, “Pathian bia cu a nung i a `hawng………minung lungthin duhnak le ruahnak vialte kha a hngalh dih” a ti. Cucaah a cozah nih fungfek hman an khap ahcun Cathiang Baibal kha i tlaih ko, an bawmh lai i minung lungthin a thleng khotu cu a bia lawnglawng a si ko caah thei `ha a chuahpi ko lai. Cu theipar hmuh cu nulepa nih nan duh bik mi si ko.
Cucaah pei Johan zong nih “Ka fale hna biatak chungah an nung ko ti theih tlukin thawngpang dang theih ka duhmi um ti lo (3John 4) a ti kha. Hihi nulepa nih cun nan duh bikmi a si ko. Cucaah vawlei ah chungkhar vanram dirh duh ahcun kan suttung ah biatak sisehlaw cuticun tizu kan dawp `i ko hna lai (Deut.6:4-7). Cucu hringtu nulepa nan liang cung ah a um mi rian a si. “Hringtu nulepa vialte Pathian nih thluachuah in pe hram hna seh.” By- Salai C. Twintwin
Be First to Comment