Sagaing ramtthen, YeeOo peng MonDaingPin ( မုံတိုင်ပင်) khua mi 30 hrawng SAC ralkap nih an thah hna tiah khua mi hna sin in theih a si. SAC ralkap hna cu May 10 ah Yee Oo peng, Mon Daing Pin(မုံတိုင်ပင်) khua ah inn an duah pin ah meikangh mi khua mi ruak 17 le kuanhma in a thimi ruak 2 hmuh an si tiah an chim.
Nihin May 13 zinglei ah Mon DaingPin khua ah meikhangh in thah a tongmi hna ruak hmuh chap a si tiah YeeOo PDF nih an chim. SAC ralkap nih Mondaingpin khua mi hi 40 hrawng an tlaih hna i 30 hrawng an ruak hmuh a si cang, a dang an kawl cuahmah hna. ”Inn chungah sualnak ngeilo mizapi ruak cu hmuh an si,
Cheukhat cu tikhor chungah an hlawnh hna i a cungah facang zi tehna an buk chih i an duah hna, An thi hna cu vawlei an chilh hna i An ruak hna cu inn chungah an chiah hna i mei an duah chih hna tiah theih a si. PDF uniform an hruk hna i PDF kan thah hna tiah an langhter. Cheukhat inn ah cun minung 2 khua an sak nak hna ah ruak 6 hna a si ” tiah khuami hna nih an chim.
Nawlngeihnak Lak Hnu Ni 466 Chung Ah Minung 1835 Nunnak A Liam Cang! AAPP nih May 12 tiang cathanh a chuah ning ah Myanmar ramchung huap in SAC ralkap nih nawlngeihnak a lak ni 466 chung ah sualnak ngei lo minung 1835 thah an si cang, tiah theih a si. Tlaihkhih a tongmi dihlak hi 13,672 an si i, tlaih ding in nawlchuah a tong mi 1977 an si. SAC ralkap nih mi nunnak a lak mi hna chung ah Yagon in nunnak a liam mi tambik an si. Credit; The Chin Post
Thawngdang Relchap>>>><<<< U Thant Ruak Vui Buainak Kong A Peh Le A Donghnak. Siangngakchia, phungki le mibu chung in a duh mi nih heh tiah cozah duhlonak an chim lio ah cun, Htun Aung Kyaw nih ka hawipa Ko Win Sein nih a ka chimh mi tuanbia pakhat te ka rak chimh ve hna tiah a timi hi ka vun telh chih. Tuanbia cuU Thant Ruak Vui Buainak Kong A Peh Le A Donghnak.
Siangngakchia, phungki le mibu chung in a duh mi nih heh tiah cozah duhlonak an chim lio ah cun, Htun Aung Kyaw nih ka hawipa Ko Win Sein nih a ka chimh mi tuanbia pakhat te ka rak chimh ve hna tiah a timi hi ka vun telh chih. Tuanbia cu: Ni khat cu General Ne Win, General San Yu, Brigadier Tin Oo (myat hman Tin Oo) cu Helicopter i cit in ramkulh Kawlram chung vialte an va tlawng dih hna, ti si. Mah ti i an va tlawnnak ah cun Kawlram mi an sifah tuk kha an hmuh hna, ti si.
Ne Win nih cun kan ram a sifak a ṭetṭiam tuk cang, ram rum si kho ding in zeitin dah tuah ah a ṭhat lai tiah a mi hna pahnih cu a hal hna, ti si. Cu ah Brigadier Tin Oo nih helicopter cung in phaisa phar ka thlak hna lai i minung an rum ko lai tiah a vun ti, ti si. Mah cu Bo San Yu nih zeitin phaisa phar thlak hna men cun an rum khawh lai, kei cu sui le ngun ka thlak hna lai tiah a ti, ti si ve ai.
Cu tuanbia a chimh hna ah chikkhat kar nawn a vun i dinhter i, a ngaitu pawl nih vun peh rih ko, vun peh rih ko, tiah an vun au hna. A vun peh ṭhan, a si, Bo Ne Win nih cun ‘nan pahnih in zei san nan tlaihnak a um lo, nan hngalh mi zeite hmenh a um lo, a ti hna ti si. Nan hngalh ding cu, kei sining law, Kawlram pi rum ding ah ruby (ပတ္တမြား) bak ka hei thlak hna lai a ti, ti si.
Mah cu lio ah helicopter mawngtu pilot pa cu merh zuam in a um ko khi Bo Ne Win nih cun a hmuh i, heh kawng, ‘ziah na nih’ tiah a hal i pilot pa nih cun ‘aa, zeihmenh a si lo saya,’ tiah a leh i, cu ah Bo Ne Win nih cun, ‘heh kawng, chim ko, zei ruahnak dah na ngeih, a ṭha mi a si ahcun kan laak ko lai,’ a vun ti. Pilot pa nih cun ‘zei hmenh a um lo e,’ tiah a vun leh ṭhan i, Bo Ne Win nih cun ‘zei sualnak hmenh kan phaw lai lo, ruahnak na ngeih ahcun chim ko,’ tiah a vun ti ṭhan. Cu ti a vun ti in cun pilot pa nih ‘Kawlram rumter nan duh taktak ko maw? tiah a vun hal hna, ‘aw, rumter kan duh taktak ko’ tiah an vun leh i, ‘nan pathum in hi helicopter cung hin a tang ah nan zuan ahcun Kawlram pi cu a rum ko lai e’ tiah a ti hna ti si.
U Tant ruak Student Union Hall saknak hmun ṭhing ah vui ding in an timh lio ah hin, ruak vuinak i ṭuanvo latu siangngakchia pawl chung ah vote an laak i Kandawmin Park ah vui ding in a duh mi nih an tei hna nain, ruak vui ding in an kalpi ah Student Union Hall ah vui a duh mi nih minute 30 tein upat peknak kan tuah ta lai tiah an ti hna i sianginn luhnak kutka pi phanh hlan deuh Mandalay Hall an phanhpi ah an hruaitu pakhat nih loudspeaker in, ‘zaangfah tein chikkhat in dai ta rih uh, mi zapi hna, U Thant ruakvuinak hmun thim a si lio ah kanmah siangngakchia lawng nih biakhiahnak tuah a si i a tam deuh hnatlaknak in Kandawmin Park ah vui ding in bia khiah a si. Atu cu a ra mi zapi dihlak tel in thimnak nawl pek a si lai i nan aw in thim ding a si lai’ tiah a vun thanh.
‘Hi kaa university hmun ah vui ding in le cozah nih pek mi hmun ah vui ding tiin hmun pahnih a um. Hi kaa hmun ah vui a duh mi nih nan kut beng uh,’ tiah a vun thanh i mibu pi i kut bengh thawng pi cu minutes 5 tluk dai lo thang ngai in a vun i khenh dih. Cu in ‘cozah nih pek mi hmun ah vui ding in a hnatla mi hna nih nan kut beng uh’ tiah a vun thanh ah cun a pikpaak in kut bengh thawng lawng a hung thang. Mah cu caan ṭha laak in ‘a hung kal mi zapi hnatlak ning in hi kaa hmun ah vui ding a si lai’ tiah a vun thanh. Hi lio caan ah hin, U Thant ruak thlah ding in a ra mi hna hi University avenue lampi in Hledan – Pyi road pinlei tiang khi an khat dih ti si.
Htun Aung Kyaw nih cun, hi caan lio cu siangngakchia tampi nih Ne Win hruai mi ralkap cozah an huat tuk lio caan a rak si i, ralkap cozah tuah mi poh dodal dih an rak duh lio a si. Mah ti thi saat lio i an biachim mi zong cu U Thant ruak thlah ah a va kal ve mi leng lei in mi tampi nih an aw-aan an zulh ve hna. Ruak vuinak kong ah bia an chim ve sual lai tiah University sianginn hmun chung ah vui a duh tu nih Htun Aung Kyaw te phu zong cu loudspeaker an pe duh ti hna lo.
Siangngakchia pawl nih a voi hnihnak ruakvuinak committee bu an ser ṭhan ah Salai Tin Mg Oo cu general secretary a sinak midang a pek hna, anih cu telephone umnak တက္ကသိုလ်ပါမောက္ခချုပ်ဒေါက်တာတာမောင်မောင်ခ ṭhutnak office kan laak mi ah a um, U Tant ruak siangngakchia cheukhat nih Student Union inn hmun ṭhing ah vui ding in an timh mi ah cozah an hna a tla lai lo i ni tlawmpal chung ah ralkap nih an kan luh hnawh te ko lai timi kan rak i ruah cia ko, a ti.
U Thant ruakvuinak kong ah cozah nih BBS (မြန်မာ့အသံ) in December 8, chun 12:00 ah vui ding a si lai tiah thawng a thanh mi cu duh lo in ni thum chung student union hall ṭhing i an sak mi thlaan inn ah an chiah cu a si. Mah cu zaan ah cozah nih BBS (မြန်မာ့အသံ) ṭhiam ṭhiam in, siangngakchia nih U Thant chungkhar duhnak cu hnon in anmah sak mi thlaan inn ah an vui. Uni-versity library inn saknak ah hman mi, cozah ngeih mi inn saknak thilri anmah nawl in thlaan inn saknak ah an hman mi cu Zapi thilri hrawhnak case in sual phawt hna awk ah ရန်ကုန်တိုင်းဆောက်လုပ်ရေးကော်ပိုရေးရှင်း nih ca an kuat timi an thanh.
Mat ti cun December 10 zaan, 11.12.1974 zing lei 2:00 am ah Rangoon University luhnak innka pi (main gate) cu bulldozer in an bauh i an hnu in a hul zul mi hna riot forces (အဓိကရုဏ်းတပ်ဖွဲ့များ) nih tear gas in siangngakchia pawl cu heh tiah an vun kah colh hna. Cu in University velchum pi cu meithal kah thawng, ai-kiau thawng le tlikzaam thawngpi nih a khuh dih ti si. Ralkap le palek nih cun siangngakchia pawl cu zing lei 8:00 am tiang an kawl an tlaih hna i Insein hreng inn ah an kalpi dih hna.
U Thant thlaan inn cu an bauh i a ruak kuang cu mah cu zaan ah Kandawmin park ah an vui. Mah cu lio i sianginn kulh chung le khuachung i an tlaih an kah mi hna a zat an ṭial ning hi aa khat cio lo. Htun Aung Kyaw zong nih ralkap kahnak in a thi mi kong a ṭial lo. Siangngakchia tlaih mi 5,000 tluk an si lai a ti. Acheu nih khuachung i a rak buai mi pawl an kah mi hna he cun 100 ringlo an thi lai ti a ṭial an um ve.
Rangoon University chung i phungki le siangngakchia pawl ralkap nih an tlaih an kah hna ti thawng khuachung mi nih an vun theih ve cangka in thinhun tuk ah cozah he aa tlai mi inn pawl, Lanzin Party Unit office, Cinema hall, Market, Police station le Motor car cheukhat mei in an duah an hrawh hna ti si. December 11 zanlei 4:00 pm ah Rangoon khuachung ah thla khat ca Marshall law an chuah i curfew an tuah, zan 6:00 pm in zing 6:00 am kar chung leng chuah khawh a si lo.
Cozah thawngthanh mi ah minung 2,887 an tlaih hna ti a si nain, Htun Aung Kyaw ṭial mi ah cun an tlaih mi hna 5,000 ringlo an si lai ti si. December 11 ni ah U Thant ruakvuinak kong i a buai mi hna le khuachung i hnahnawhnak a tuah tu vialte an bia ceih awk ah Lt. Colonel rank cunglei nih hruai mi special courts (အထူးတရားရုံး) pali tuah a si lai tiah cozah nih an thanh i, cu aa tel mi pawl tlaih hna ding in operation dragon (နဂါးစစ်ဆင်ရေး) tiah min an sak i khuachung le hmun kaakip i a tlizaam mi hna cu an kawl an tlaih hna.
An tlaih mi hna cu an sualnak case zoh in duhsah in an thlah ṭhan hna i, hruaitu deuh le sual-nak a ngei tiah an ruah mi hna minung 200 ringlo an taang i, mah cu hna chung ah နိုင်ငံတော်သစ္စာဖောက်မှု in siangngakchia chung in 32, lenglei in a bawmtu hna 15, phungki 5 cu hrenginn ah kum 5 in 10 kar chung tiang an khumh cio hna. U Thant ruakvui buainak a chuah lio ah hrenginn i khumh a si mi hna ah Rangoon University ah ရူပဗေဒ a kai lio mi မန်းဗွာလ်ထန်း (ချင်းပြည်နယ်) zong a min a um ve. Lai caṭial in cun Mang Bual Thang (or) Mang Bur Thang (or) Mang Val Thang ti a si hnga.
Hi lio ah Salai Tin Maung Oo le Htun Aung Kyaw cu an luat manh. Salai Tin Maung Oo nih ralkap cozah cu lampi zawh in duhlonak langhter lawng in si lo in, meithal tlaih pah in do chih hna an hau timi ruahnak he, aho nih dah hriamnam an kan bawmh khawh lai tiah Thai ramri i Kawl ralkap cozah a doh mi hna hriamtlai pawl sin ah a va kal. A thup in Rangoon ah a hung luh ṭhan hnu ah ramtang politic a tuah. Kawl miphun nih an upat ngai mi Thakhin Kodaw Hmaing – 1976 kum March 23 ah a chuah kum kum 100 a tlinnak camtuak tuah ding in a timhpi hna lio ah MI (Military Intelligence) nih 19.03.1976 ah an tlaih i 26.06.1976 ah hri awhter in Insein hrenginn ah an thah.
Hi lio ah Socialist Party (BSPP) nih an party policy he i mil le i tlumtla in le anmah uknak fehter awk ah sianginn ca cawn ning (educational system) an tuah mi kong pholanghnak ‘Yin-pwint-than Ni-dan’ timi journal a peh in an rak chuah. Siangngakchia 100 ringlo an rak tlaih mi hna cu kum 5 in kum 14 tiang thong an thlak hna i acheu cu sianginn in an chuah hna. Cheu khat a tlizaam mi cu hriamtlai communist party ah a lut zong an rak um hna ti si.
Htun Aung Kyaw cu 23.08.1976 kum ah MI nih an tlaih ve i thih hlan lo thong tlaak ding in sual an phawt. Vanṭhat ah cozah nih 1980 kum April 23 i thongtla pawl zaangfah luatnak (လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်) a pek mi hna ah aa tel ve. 1988 kum, Karen ram i ABSDF an derh kaa lio ah an Chairman a rak si. Atu cu USA ah a um ve cang. Note: Ramkomh Burma (Union of Burma) ram ser a si i luatnak independence a hmuh hnu ah ram cozah min in thongtla pawl zaangfah luatnak (amnesty) an rak pek hna hi 1963, 1968, 1973-74, 1980, 1990, 2013, 2016, 2019, 2020 le 2021 kum ah an si.
Be First to Comment