khuachia khuavang cawmthiam (+Video)

Hnam (Sorceress)Witch )khuachia khuavang cawmthiam
============================
Mah le lunput le ziaza cio i zohnak ding caah biatak cu theih a herh tiah ka ruat caah hi kong hi Bia el nak nan ngei lengmang caah kan rak tla piak hna thuk deuh in theihnak caah mah le ruatnak thalo fimnak petu a si lai tiah ka zumh caah kan rak hrom hna. Hnam ti mi hi bible nih cun ziaza thalo lungput thalo ,tuahserhnak thalo thluak le thinlung lih biachim le midang thalo nak ah lam hruai tehhna midang zawmtaih tehna horduhcawih le zertian tehna khi vialte khi bible nih Hnam a ti mi cu a si ko.cu vialte ziaza lungput thalo vialte cu minung poah poah nih ngeih viar a si ko. atang lei ah bible he adangdang in langhter mi a um.

I. Hnam ti mi cu Latin holh in thlarau chia achangtu tinak a si.Hebrew in cun magician tinak a si.Greek nih cu drug le narcotics poison ti a si. Lamkaltu 13: 8 Sihmanhsehlaw annih cu camhthiam Elimas (cucu a Grik min a si) nih khan a rak al hna i uktu bawi kha Pathian cu zum hlah seh tiah kham aa zuam. Isaiah 57:3 Nannih misual mi, mifihnung hna, hika ah hin biaceih awkah ra tuah u. Nannih cu vacung in pa a duhmi hna le hlawhhlangnu hna nakin nan tha deuh hlei lo. Deutro 18:10-12)10 Nannih lakah ahohmanh pekchanhnak caah a fapa siseh, a fanu siseh a khaangmi nan um lai lo, litin thiam, bong zummi, mang ihthiam, eihthiam, 11 camhthiam, khuavang ngei, hnam ngei, thi tlawnthiam, ahohmanh nan um lai lo. 12 Zeicahtiah hi thil a tuahmi hna cu Bawipa caah fihnung an si i, hi fihnung tuahnak ruangah hin Bawipa nan Pathian nih nan hmai in a dawi dih hna lai. Exodus 7:11-12) 11 Cun Faro nih a mifim le camhthiam pawl kha a auh ve hna i annih zong nih cu bantuk cu an tuah khawh ve.12 An thiangthunh kha an hlonh ve hna i rul ah an i cang ve. Sihmanhsehlaw Aaron thiangthunh nih khan a dolh dih hna. 2Timo 3:1-9)Ni Hmanung Bik Hna 31 Ni hmanung bik kha an phak tikah harnak caan a si lai ti kha philh hlah. 2 Mi cu anmah zawn lawng aa ruatmi, a hak a kaumi, aa porhlawmi le lung a puammi an si lai; an nu le an pa kha an zawmhtaih hna lai i an nawl an ngai duh hna lai lo; lawmh a hngal lomi le biaknak zeihmanh i a rel lomi an si lai; 3 zaangfahnak an ngei lai lo, mi zawnruahnak an ngei lai lo, mi thangchiat duhmi an si lai, ruru hranghrang in khua a sami an si lai i tih a nungmi an si lai; thatnak kha an huat lai; 4 hawi rawi a hmangmi an si lai, duhpaoh khuasa an si lai i porhlawtnak in an khat lai; Pathian nakin nuamhnak kha an duh deuh lai; 5 kan biaknak phung hi a lenglei in an i tlaih lai, sihmanhsehlaw a chung i a ummi thawnnak taktak kha cu an duh lai lo, cu hna cu hrial i zuam hna. 6 Hi hna pawl a cheukhat cu mi inn chungah khan an va lut i nu derthawm pawl, an sual thilrit nih a rak nenhmi hna le an duhnak nih a kenkip i a rak vahpi lengmangmi hna kha an va lak khawh hna, 7 hi nu hna hi cawn le hngalh a duh zungzal ve tung, biatak a hngal kho bal tung lomi an si. 8 Jannes le Jambres nih Moses an rak doh bantuk khan hi mi hna hi biatak a dotu an si; annih cu an ruahnak tha tein rian a tuan ti lomi, zumhnak lei i zeihmanh a si ti lomi an si. 9 Sihmanhsehlaw an hlawhtlin chung cu tawite lawng a si ko lai. Moses a rak dotu hna Jannes le Jambres an hruh a langh zau bantuk khan, an hruhnak cu mi nih an hmuh zau ko lai.

Jeremiah 27:9-10) 9 Cucaah nan profet si hna seh, nan litin thiam si hna seh, nan mifim si hna seh, nan camhthiam si hna seh, nan eihthiam si hna seh, Babilon siangpahrang cu rian hlah u, tiin an in chi
mtu hna cu an bia ngai hlah u. 10 An in chimhmi hna cu lih a si; cucaah nannih nih nan ngaih ahcun nan ram in a hlat ngaingaimi ram ah kalpi nan si lai i keimah nih kan thawl hna lai i nan thi lai. Mikah 3:5 Mizapi cu, a man a phalh khotu hna sinah, nan cungah daihnak a tlung lai, tiin bia a kamhtu hna le, a phalh kho lomi hna sinah, nan cungah ral a tlung lai, tiin a thihtu hna profet hna nih an hlen cang hna. Hi profet hna kongah Bawipa nih a chimmi bia cu hihi a si: Daniel 2:1-10)Nebukhadnezzar Mang 2:1 Nebukhadnezzar cu a bawi kum hnihnak ah khan mang pakhat a ngei i a lung a suk tuk caah aa hngilh kho lo.2 Khi tikah siangpahrang nih cun mitlehthiam hna le camhthiam hna le khuachia thawlthiam hna le eihthiam hna kha a kawh hna i ka mang cu a sullam ka chim u, tiah a ti hna. Annih nih an rat i siangpahrang hmaiah an dir tikah khan a thawh hna i, 3 “Mang pakhat ka manh i cu nih cun ka lungre a ka theih ngaingai. Cu mang a sullam cu hngalh ka duh,” tiah a ti hna.4 Khaldi mi hna nih cun Aramaik holh in an leh i,a“Siangpahrang cu saupi nung ko seh! Na manhmi cu kan chim law a sullam cu kan in chimh lai,” an ti.
5 Siangpahrang nih cun a leh hna i, “Ka mang le a sullam kha nan ka chimh khawh lo ahcun nan liang vang in kan thleh dih hna lai i nan inn cu tlaih an si dih lai.6 Sihmanhsehlaw nannih nih ka mang cu a sullam he nan ka chimh khawh ahcun laksawng tampi le upatnak kha kan pek hna lai. Cucaah ka mang le a sullam cu ka chim tuah u,” tiah a ti hna.7 Cun annih nih, “Siangpahrang nih na mang cu kan chim law a sullam cu kan in chimh lai,” tiah an leh òhan.

8 Siangpahrang nih cun aa thawh i, “Nan chimmi hi ka rak ruahning tein a si. Kaa tinhmi ka thanhmi kha a donghnak a si cang ti kha nan hngalh caah, caan rauhter deuh men kha nan i zuam ti kha ka hngalh.9 Mang cu nan ka chimh lo ahcun dantatnak cu nan dihlak in aa khat in pek nan si lai. Cuhleiah, a caan ningin a lung cu aa thleng te lai lo maw tiin keimah cu lih kha chimh awkah lungthin khat in nan um. Cucaah ka mang cu ka chim u, cu cun pei a sullam zong cu nan ka chimh khawh lai ti kha ka hngalh fam lai cu,” tiah a leh hna.10 Siangpahrang cu Khaldi mi hna nih cun an thawh i, “Siangpahrang nih hngalh na duhmi hi vawlei cung khuazeihmanh ah a chim khomi an um lai lo. Siangpahrang ahohmanh nih, a ngan bik le a thawng bik hna hmanh nih, hi bantuk ngelcel in mitlehthiam hna le khuachia thawlthiam hna le Khaldi mi hna kha an ti bal hna lo.

Biathlam 9:20-21)20 Hi hremnak pathum nih a thah lomi, a taangmi minung hna nih khan, anmah nih an ser chommi thil kha an mertak hlei hna lo. Khuachia biak kha an ngol lo i sui le ngun le darle lung le thing in sermi siasal, khua zong a hmu kho lomi, a theih zong a thei kho lomi, a kal zong a kal kho lo mi biak kha an ngol hlei fawn lo. 21 Cun an lainawn le an pumsa camh le an pumsa sualnak le an fir zong kha an i ngaihchih hlei fawn lo. Biathlam 21:6-8)6 Cun aa thawh i, “Rian ka lim dih cang. Kei cu Alfa le Omega, hramthawknak le donghnak ka si. Tihal paoh nunnak tiput ti kha man loin ka dinter hna lai. 7 Teitu a simi paoh nih hihi ka sinin an hmuh lai: Keimah cu an Pathian ka si lai i annih cu ka fa an si lai. 8 Sihmanhsehlaw miralchia le mirawi hmang le fih awk lungthin a ngeimi le lainawngmi le horduhcuaimi le camh hmangmi le siasal biami le lihchimmi vialte hna an umnak ding cu, mei le kat in a alhmi tili, thih voi hnihnak kha a si,” a ti. 2. Bible nih hnam a ti mi cu tuahsernak thalo le ruahnak thalo zong kha a chim duh mi a si. 1chanrelnak 10:13 Cuticun zumhawktlak a si lo ruangah Saul cu a thi; Bawipa sinah zumh tlak a si lonak cu Bawipa nawlbia a zulh lonak kha le 1samuel 15:23 Zeitintiah ralchanh hman hi litin bantukin sual a si ve i, Lungkhon hi that lo le siasal biak he an i tluk.Nangmah nih Bawipa bia na al cang caah amah zong nih nangmah cu siangpahrang sinak khan an hlawt cang,”tiah a ti.

2Thes 2:9 Mithalopa cu Satan thawnnak in a ra lai i khuaruahharnak a phunphun le hlennak hmelchunhnak a phunphun kha a tuah hna lai i Lamkaltu 8:9 Cuka ah cun Simon timi kha a um i amah cu Samaria mi hna, a camh thiamnak in sau nawn an khuaruah a hartertu kha a si. Mingan pakhat ka si aa ti iDaniel 2: 27 Daniel nih cun siangpahrang cu a leh i, “Siangpahrang nih hngalh a duhmi biathli cu mifim ahohmanh nih si hna seh, khuachia thawl thiam ahohmanh nih si hna seh, mang ihthiam ahohmanh nih si hna seh, na sinah an phuang kho lai lo. Deutro 18:11 camhthiam, khuavang ngei, hnam ngei, thi tlawnthiam, ahohmanh nan um lai lo. Exodus 22:18 “Hnam ngeimi nu kha nan nunter hna lai lo. Isaiah 8:19 Kuttial zoh thiammi hna le thitlawn thiam hna, a awn a aumi kha, hal hna u, tiah mi nih an in ti hna lai. An in thawh hna lai i, “A donghnak in ti ahcun, mi nih hin thlarau kha pei bia an hal awk hna a si i mithi kha pei a nungmi can ah an tlawn
Isaiah 19: 3 Izipt mi an khuakhannak kha ka tuai lai i an lung thawnnak kha ka zorter lai. An siasal kha, kan bawm u, tiah an ti hna lai; khuavang kha zeitindah kan um lai tiah an hal hna lai i mithi thlarau kha ruahnak kan cheu u tiah an ti hna lai.

Levitikas 19:31 “Khuavang le camhthiam kha fuhpanh hna hlah u; annih nih nannih kha thurter awkah va kawl hna hlah u: keimah hi Bawipa nan Pathian cu ka si. Levitikas 20:6 “Mi pakhatkhat nih khuavang le camhthiam kha a fuhpanh hna i hlawh a hlanhnawh hna ahcun, cu mi cu ka hmai ka chiathnawh lai i a mi hna lak in ka hlonh lai. 27 Pa siseh, nu siseh, khuavang ngei maw camhthiam maw a si ahcun thah a si lai; lung in cheh an si lai; an thisen cu anmah cungah a si lai.” Mikah 5:12 Nan eihthiam vialte kha ka hrawh dih hna lai i nan lakah camhthiam kha an um ti lai lo.
Galati 5:19-21)19 Minung sining nih a tuah tawnmi cu a fiang ko: nu le pa sualnak tehna, a thurhnawmmi thil tehna, aa dawhcah lomi thil tehna, 20 siasal biak tehna le dawih le eih tehna hi an si. Pakhat le pakhat an i ral, an i do, an i nahchuah, an thin a hung anmah zawn cio lawng an ruat, an i then, 21 ziar an i ngeih, zu an ri, an au an khuang i cu bantuk thil a dang tampi kha an tuah lengmang hna. Hmasa ah ralrin bia ka rak in chimh cang hna bantuk khan atu ah kan chimh than hna: cu bantuk thil a tuahmi cu Pathian Pennak an hmu lai lo.
Ezekiel 13:6-9)6 Lih lawng kha an chim i ahmaan lomi langhnak lawng kha an hmu. ‘Mah hihi Bawipa bia hrimhrim a si,’ an ti, asinain Bawipa nih annih cu a fial hna lo, asinain an bia cu Bawipa nih a tlinter ko lai, tiah an ruah. Nan profet hna nih hin hlennak langhnak a si lo maw an hmuhmi hi? 7 Nan mangihnak hi lih a si ko lo maw? Bawipa bia hrimhrim a si, nan ti, sihmanhsehlaw cu bia a chimtu cu Kei ka si lo.

8 “Cucaah hi tu hi Bawipa Pathian ka bia cu a si: ‘Nan bia cu ahmaan lomi bia a si caah le nan hmuhmi langhnak cu lih an si caah, nannih cu kan ral hna, tiah Bawipa Pathian nih a ti. 9 Langhnak an hmuhmi ahmaan lomi a simi hna le an mangihnak lih a simi profet hna kha ka kut ka hlerhnawh hna lai. Ka mi hna nih khua an khannak hmun ah khan hmun an ngei lai lo i Israel mi hna min relnak cazin chungah khan khumh an si lai lo i Israel ram zong an ke nih a lam lai lo.

3. Hnam a um maw um lo?
************************
Exodus 18;11
Lawkih Phung Zulh Lo Ding
9 “Bawipa nan Pathian nih an pekmi hna ram nan phak tikah, cuka miphun hna nih an tuahmi fihnung cu zulh ve awkah nan cawng lai lo. 10 Nannih lakah ahohmanh pekchanhnak caah a fapa siseh, a fanu siseh a khaangmi nan um lai lo, litin thiam, bong zummi, mang ihthiam, eihthiam, 11 camhthiam, khuavang ngei, hnam ngei, thi tlawnthiam, ahohmanh nan um lai lo. 12 Zeicahtiah hi thil a tuahmi hna cu Bawipa caah fihnung an si i, hi fihnung tuahnak ruangah hin Bawipa nan Pathian nih nan hmai in a dawi dih hna lai. 13 Bawipa nan Pathian hmaiah soi awk um lo nan si awk a si. 14 Zeitintiah nan pawnchuah laimi miphun hna nih hin khuavang le litin thiam kha an rak lun hna, sihmanhsehlaw nannih cu Bawipa nan Pathian nih cu bantuk tuah cu an sianh hna lo.
Moses Bantuk Profet A Kamh

5. Sorceress (hnam) Bible nih hnam kong a chim mi cu aathlen peng ziaza thalo khuavang cawmthiam hna in achim fawn ve. 2chanrel 33:6 Cun Hinnom fapa nelrawn ah khan a fapa hna cu raithawinak ah a khangh hna i khuavang kawh le litin le eih kha a lenh i thitlawnthiam le khuavang kha aa ruaih tawn hna. Bawipa mithmuh i thil thalo tampi kha a tuah i a thin kha a phawh. Galati 5:19-21)19 Minung sining nih a tuah tawnmi cu a fiang ko: nu le pa sualnak tehna, a thurhnawmmi thil tehna, aa dawhcah lomi thil tehna, 20 siasal biak tehna le dawih le eih tehna hi an si. Pakhat le pakhat an i ral, an i do, an i nahchuah, an thin a hung anmah zawn cio lawng an ruat, an i òhen, 21 ziar an i ngeih, zu an ri, an au an khuang i cu bantuk thil a dang tampi kha an tuah lengmang hna. Hmasa ah ralrin bia ka rak in chimh cang hna bantuk khan atu ah kan chimh òhan hna: cu bantuk thil a tuahmi cu Pathian Pennak an hmu lai lo. Exodus 7:11 Cun Faro nih a mifim le camhthiam pawl kha a auh ve hna i annih zong nih cu bantuk cu an tuah khawh ve.

Isaiah 19:3 Izipt mi an khuakhannak kha ka tuai lai i an lung thawnnak kha ka zorter lai. An siasal kha, kan bawm u, tiah an ti hna lai; khuavang kha zeitindah kan um lai tiah an hal hna lai i mithi thlarau kha ruahnak kan cheu u tiah an ti hna lai. Jeremiah 27: 9 Cucaah nan profet si hna seh, nan litin thiam si hna seh, nan mifim si hna seh, nan camhthiam si hna seh, nan eihthiam si hna seh, Babilon siangpahrang cu rian hlah u, tiin an in chimtu hna cu an bia ngai hlah u. Daniel 2:2 Khi tikah siangpahrang nih cun mitlehthiam hna le camhthiam hna le khuachia thawlthiam hna le eihthiam hna kha a kawh hna i ka mang cu a sullam ka chim u, tiah a ti hna. Annih nih an rat i siangpahrang hmaiah an dir tikah khan a thawh hna i, Deutro 18:10-12)10 Nannih lakah ahohmanh pekchanhnak caah a fapa siseh, a fanu siseh a khaangmi nan um lai lo, litin thiam, bong zummi, mang ihthiam, eihthiam, 11 camhthiam, khuavang ngei, hnam ngei, thi tlawnthiam, ahohmanh nan um lai lo. 12 Zeicahtiah hi thil a tuahmi hna cu Bawipa caah fihnung an si i, hi fihnung tuahnak ruangah hin Bawipa nan Pathian nih nan hmai in a dawi dih hna lai.

malakhi 3:. 5 Zung nan chuah tikah kan chuahpi hna lai i eihthiammi hna le vacung pa duhmi hna le lih in chiat a sermi hna le man phalh in fialmi hna riantuantu hna le nuhmei le ngaktah cungah a ding loin thil a titu hna le khual kha lam thlangah a eng i keimah a ka tih lomi hna kha, anmah ralchanh in tehte ka si lai tiah ralkapbu Bawipa nih a ti. Biathlam 18:23 A chungah meiinn ceu a um ti lai lo; nupi thi tlangval le va ngeimi ngaknu conglawmhnak thawng zong a um ti lai lo. A chung i a rak ummi chawlet pawl cu vawlei cung ah a thawng bik an rak si i hlennak mitleh thiamnak in vawlei cung mi vialte kha an hlen dih hna,” a ti.

Biathlam 22:15 Sihmanhsehlaw uico bantuk a simi hna le eih thiammi hna le horduhcuaimi hna le lainawngmi hna le siasal biami hna le bia in siseh, tuahnak in siseh lih a chimmi hna kha cu khuapi lengah cun an um lai. Biathlam 21: 8 Sihmanhsehlaw miralchia le mirawi hmang le fih awk lungthin a ngeimi le lainawngmi le horduhcuaimi le camh hmangmi le siasal biami le lihchimmi vialte hna an umnak ding cu, mei le kat in a alhmi tili, thih voi hnihnak kha a si,” a ti. Jeim 3: 15 Cu bantuk fimnak cu vancung in a rami a si lo; cu bantuk fimnak cu hi vawlei cung fimnak hi a si i thlarau aa tel lomi fimnak, khuachia fimnak tu a si.17Sihmanhsehlaw cunglei in a rami fimnak cu a hmasa bik ah a thiang i cun daite le nem tein a um i hawikom cungah a tha; midang zaangfahnak khan a khat i thil òha kha tampi a tlai; thleidannak zeihmanh a ngei lo i a zer zong a zer lo. 1John 4:4 Sihmanhsehlaw ka fale hna, nannih cu Pathian ta nan si i nal profet kha nan tei cang hna; zeicahtiah nan chung i a ummi Thlarau kha vawlei mi a simi hna chung i a ummi thlarau nakin a thawng deuh.

6. (Witch )khuachia khuavang cawmthiam
*******************************
Exodus 22:17-18 17 Sihmanhsehlaw ngaknu pa a hna a tlak lo ahcun ngaknu man kha a lemtu nih cun a liam thiamthiam lai.18 “Hnam ngeimi nu kha nan nunter hna lai lo.19 “Saram he nu le pa a simi cu thah an si lai. Mikah 5:12 Nan eihthiam vialte kha ka hrawh dih hna lai i nan lakah camhthiam kha an um ti lai lo. Deytro 18: 10 Nannih lakah ahohmanh pekchanhnak caah a fapa siseh, a fanu siseh a khaangmi nan um lai lo, litin thiam, bong zummi, mang ihthiam, eihthiam, 11 camhthiam, khuavang ngei, hnam ngei, thi tlawnthiam, ahohmanh nan um lai lo. 1samuel 15:23 Zeitintiah ralchanh hman hi litin bantukin sual a si ve i, Lungkhon hi that lo le siasal biak he an i tluk.Nangmah nih Bawipa biana al cang caah amah zong nih nangmah cu siangpahrang sinak khan an hlawt cang,”tiah a ti. Lamkaltu 19:19 Camh a rak hmang tawnmi hna nih khan an cauk kha hmunkhat ah an pumh hna i zapi hmaiah khan an khangh hna. Cauk man cu an tuak tikah tangka 50,000 tluk a si.
Galati 5: 20 siasal biak tehna le dawih le eih tehna hi an si. Pakhat le pakhat an i ral, an i do, an i nahchuah, an thin a hung anmah zawn cio lawng an ruat, an i then, 1samuel 28:7 Cun Saul nih a sinum hna kha, “Thitlawnthiamnu pakhat in ka kawlpiak tuah u, a sinah ka va kal i amah cu ka va hal nakhnga,” tiah a ti hna. Cun a sinum hna nih cun, “Zohhmanh, Endor ah thitlawnthiam pakhat a um,” tiah an chimh.

Levitical 20:27 Pa siseh, nu siseh, khuavang ngei maw camhthiam maw a si ahcun thah a si lai; lung in cheh an si lai; an thisen cu anmah cungah a si lai.” Levitikal 19:31 “Khuavang le camhthiam kha fuhpanh hna hlah u; annih nih nannih kha thurter awkah va kawl hna hlah u: keimah hi Bawipa nan Pathian cu ka si. Isaiah 57:3 Nannih misual mi, mifihnung hna, hika ah hin biaceih awkah ra tuah u. Nannih cu vacung in pa a duhmi hna le hlawhhlangnu hna nakin nan tha deuh hlei lo. Isaiah 8:19 Kuttial zoh thiammi hna le thitlawn thiam hna, a awn a aumi kha, hal hna u, tiah mi nih an in ti hna lai. An in thawh hna lai i, “A donghnak in ti ahcun, mi nih hin thlarau kha peibia an hal awk hna a si i mithi kha pei a nungmi can ah an tlawn awk hna a si cu,” an ti lai.
Nahum 3:4 Mah vialte hi hlawhhlangnu hlawhhlannak ruangah a si,aa dawh i eih a thiammi bawinu ruangah a si, Miphun hna le mi hna kha a hlawhhlannak le a eihthiamnak in a hlen dih hna.
2siangpahrang 17:17 Cun annih nih an fapale le an fanule hna cu thawinak caah an khangh hna i litin mangih le eih kha an hman, Bawipa mithmuh i thil thalo tuah awkah khan an i zuar i a thin kha an phawh 2siangpahrang 9:22 Cun Joram nih Jehu kha a hmuh tikah, “Daihnak a si maw, Jehu?” tiah a ti. Anih nih, “Na nu Jezebel hlawhhlannak le eih hmannak liangluang hi an um rih chungah hin, zei daihnak cu dah a um kho lai?” tiah a ti. 2siangpahrang 23:24 Cu hleiah tlangbawi Hilkiah nih Bawipa inn chungah a hmuhmi cauk chung i aa òialmi phungbia hna kha a fehter nakhnga, Josiah nih khan litin thiam hna le hnamngei hna le milem tete hna le siasal hna le Judah ram chung le Jerusalem khua chung i fihnung a simi thil an hmuhmi vialte hna kha a hloh dih hna.

1samuel 28: Saul le Endor Khua Thitlawnthiamnu 3 Samuel kha atu cu a thi cang i Israel mi vialte nih an òah i amah khua Ramah ah khan an vui. Cun Saul nih thitlawnthiam le hnamngei kha ram chungin a dawi dih hna.8 Cun Saul cu mui dang in aa thleng i hnipuan dang aa hruk i amah sin i a um mipa pahnih he an kal; cun nu sinah cun zan ah an ra. Cun anih nih, “Thi ka tlawnpiak law, nangmah sinah a min ka chim laimi paoh hun ka chuahpiak tuah,” tiah a ti.11 Cun nu nih cun, “Ahodah kan chuahpiak lai?” tiah a ti. Anih nih, “Samuel kha hun ka chuahpiak tuah,” tiah a ti.13 Siangpahrang nih amah cu, “tih hlah; zeidah na hmuh?” tiah a ti. Cun nu nih khan Saul cu, “Vawlei chungin pathian pakhat a chuah kha ka hmuh,” tiah a chimh.15 Cun Samuel nih Saul cu, “Zeicahdah na hun ka chuahternak hin hna na ka hnawh?” tiah a ti. Saul nih a leh i, “Harnak nganpi chungah ka um; zeitintiah Filistin mi nih an ka tuk i Pathian nih hnulei a ka chit cang i profet hna sinin siseh, mang in siseh a ka let ti lo; cucaah nangmah cu zeidah ka tuah awk a si kha a ka chimtu dingah kan kawh,” tiah a ti. Biathlam 9: 21 Cun an lainawn le an pumsa camh le an pumsa sualnak le an fir zong kha an i ngaihchih hlei fawn lo. Biathlam 21: 8 Sihmanhsehlaw miralchia le mirawi hmang le fih awk lungthin a ngeimi le lainawngmi le horduhcuaimi le camh hmangmi le siasal biami le lihchimmi vialte hna an umnak ding cu, mei le kat in a alhmi tili, thih voi hnihnak kha a si,” a ti. Biathlam 22:15 Sihmanhsehlaw uico bantuk a simi hna le eih thiammi hna le horduhcuaimi hna le lainawngmi hna le siasal biami hna le bia in siseh, tuahnak in siseh lih a chimmi hna kha cu khuapi lengah cun an um lai.Levitikas19: 26 “Zei sa hmanh a chung i a thi he nan ei lai lo. Kutòial zoh siseh, eih siseh, nan tuah lai lo. Isaiah 47:9 Asinain chikkhatte ah, ni khatte ah,hi thil hi an pahnih in na cungah an tlung lai.Camh cu zeizat hmanh na hmang ko lai nain na fale cu an thi thiamthiam ko lai i nuhmei cu na si thiamthiam ko lai.

Micah 3:7 Hmutu pawl si hna seh, mang ih thiam si hna seh an dihlak in an ning a zak lai; Pathian sinin lehnak zeihmanh a um lo caah an dihlak in an kaa an i hup lai. Jeim 3:16 Nahchuahnak le mah zawn lawng ruahnak a umnak paoh ah i rem lonak le that lonak a phunphun kha a um zungzal. Genisis 12:6 Abram cu ram chungah cun aa chawk i Shekhem khua an hmunthiang, Moreh thing zarh an timi kha a va phan. (Cu lioah cun Kanaan mi kha cu ram chungah cun an um ko rih). Malachi 3:5 Zung nan chuah tikah kan chuahpi hna lai i eihthiammi hna le vacung pa duhmi hna le lih in chiat a sermi hna le man phalh in fialmi hna riantuantu hna le nuhmei le ngaktah cungah a ding loin thil a titu hna le khual kha lam thlangah a eng i keimah a ka tih lomi hna kha, anmah ralchanh in tehte ka si lai tiah ralkapbu Bawipa nih a ti. 7.Bible Ah Hnam Timi A Um Maw? Laimi hi kan thatnak le miphun sunglawi kan sinak tampi a um ve ko nain, miphun hme le miphun vanchia taktak kan si tiah ka ruahmi cu, “Hnam” kan zumhmi hi a si. Hi “Hnam” kan zumhmi hi, Lai miphun chan tamtuk hnu ah a kan piltertu le thanchonak dawntu thil nganbik pakhat kan ngeihmi a si. Ruah lengmang ah, hi “hnam zumhnak” nih Laimi hi sal ah a kan tanter. Lairam lawng ah siloin ramdang mifim ram-Europe, America, Australia le Canada tiang in a kan zulh i, sal ah a kan ser.

Krihfa kan si kan ti nain, “Hnam zumhnak” in, Laimi Krihfa kan luat kho rih lo. Laimi kan Jesuh hi, a hme tuk. A cak lo tuk. A derthawm tuk. Zeicatiah kan zumhmi Jesuh Krih nih kan zumhnak le ruahnak a tleng kho lo. Hnam kong ah ka ruat tawn. Laimi Krihfa tampi kan Jesuh hi cu, “Bible nih a chimmi Jesuh taktak khi a phan lo. Laimi nih kan siter duhmi Jesuh tiang lawng a si” ti khi ka ruat tawn. Nang na zumhnak zeidah a lawh ve? Ka ruat lengmang. “Hnam” kan zumhmi nih hin, Lai miphun chung ah, thleidannak fak tuk in a chuahpi. Nisawhnak, thlanglamhnak, neknak, serhsatnak, nautatnak, zeirellonak, zohchuknak le minung sinak thahnak a chuahpi. Hihi mithiang aa timi hna nih “hnam ngei timi an hmuh ning hna a si.”

Cun “hnam ngei” tiah timi hna caah thinlung lei theipar chia taktak tam tuk a chuak. “Phuhrunnak, zeihmanh ka silo timi ruahnak ngeihnak, mi kan lo lo timi ruahnak ngeihnak, mi thinlung canh lo nak, ningzahnak, mithmai bitnak, mi zeirellomi ka si timi ruahnak ngeihnak, thachiatnak, lungthin dernak, mah le mah i zumhlonak le zeidang lungthin rawhnak tam tuk a chuahpi.” Ngaknu tlangval aaa duh ko mi zong, hi zumhnak ruangah nulepa nih khenkham an tong. Romeo le Julius tuanbia bantuk Laimi kan sining ah tampi aum cang. A pawi tuk. Laimi hi khua fak pi’n kan ruat maw timi ruah a herh. Mi pakhat khi “hnam ngei” tiah kan ti tik ah, “A sining kan thah” a si. Vawleicung ah hin “Lainawn” hi phun hnih a um. (1) Nunnak lak piak a si; (2) A nunnak lak tunglo in a sining thah zong hi “Lainawn” pakhat a si. Cu hna pahnih lakah, “Nunnak laknak nakin sining thah piak hi, a fak deuh.” Thih cu kan thi ko i kan thei ti lo. Kan nung ko tung nain sining thah cu, a fak tuk. Cucaah minung tampi nih, lai cu kan nawng lo nain, minung hawi sining cu tam tuk kan thah tawn hna. Cucaah Laimi hi “Midang sinak a that biktu miphuh pakhat kan si” tiah ka ruah. Cucu “mikip hnam ngei” tiah kan timi hna hi an si.

Ngaknu muisam dawhdawh le tlangval muisam dawhdawh zong an sining kan thahmi hna, an sining lai kan nawnmi hna an tam tuk cang. Cucaah Lairam ah nu zaza, pa zaza, ei-lo sa (els) bantuk in kan chiahmi hna an tlawm lo. An chungkhar sahlawh cingla vialte techin fapar chan tiang an sining kan thah hna. Cucu ruah ah Lai miphun hi miphun vanchia pakhat kan si tiah ka ruat.
Hnam kong hi, ka ngakchiat lio tein ka pawm lo. Ka zum fawn lo. Ka zumh lo caah ka tih fawn lo. Ka tih fawn lo caah, mi zei he paoh ka kawm kho. Ka eiding ti kho. “Hnam a ngei” an timi hna he, kan umti zongah ka zei hmanh a ti bal lo. Zeicatiah ka zumh lo caah ka caah “hnam” cu a um lo i, zeihmanh a si lo. “Zero” hmanh ah “Zero” nakin a niam deuh. Ka thih tiang zong in ka zum hlei lai lo.Ka caah hnam cu sullam a ngei hlei lai lo. Pastor ka si hnu, Krih dawtnak ka theih deuh hnu, Bible le Pathian biatak ka theih deuh hnu chinchin cun ka zum lo chin lengmang. Ka pawm lo chin lengmang.

Cucaah Muko Makazine le CACC Makazine ah “hnam kong” hi ka rak tial hna. Ka thinlung ah a chuak pengmi cu, a diklomi zumhnak “hnam zumhnak” doh hi a si. Zeicatiah “Lih zumhnak le biatak a si lomi doh cu Krihfa kan rian a si.” Pathian nih maw ka thinlung ah a chuahter hnga? Pathian nih a ka fialmi maw a si hnga ti cu ka thei lo. Asinain, “Hnam kong hi Laimi fiannak ding caah Pathian nih doh a ka fial a si hnga maw?” timi ka ruat theu tawn. Pathian nih cun ka hnakkhaw ah bia a ka chim lo nain ka thinlung ahcun a chim in ka ruah ve. Cucaah “Ka nun chung hnam kong hi ka doh lai” tiah ka tim.

Zeicatiah Lai miphun hi, “Hnam zumhnak sal” in kan luat lo ahcun, kan miphun chungah thleidannak, nihsawhnak le ningcanglo tinak (injustice) a um peng ding a si. Hnam kong fiang tein theih a duhmi nih cun, Laimi Zumhnak le Western Medicinetiah ca ka tialmi kha rel ahcun a fiang ngaingai lai. Cu ahcun a si taktakmi thil tamnawl ka tial. Missionary Dr. East hmanh kha, Hakha peng khua pakhat ahcun “hnam ngei” ah an ka ruah le eidin zong an ka zorh duh lo a ti. Cu tluk cu kan rak si i, cu thil nih kan ruahnak a rak niamnak a langhter ko. USA ah Laimi tam tuk kan phan cang. Khua kip ah kan um hna. Vawleicung ram fimbik ah kan um nain Lai zumhnak “Hnam zumhnak” cu kan i pempi chih. Kan pumpi cu USA ah a um nain USA nih khua an ruah ning le thil an hngalh ning cu kan i hrawm kho deuh rih lo. Cucaah khua tam nawn ahcun “hnam zumhnak” zong kan kaltak kho lo. Laimi tamnak khua cheukhat ah a tanglei thil si taktakmi tlawmte ka van tial:

1. Laimi pakhat cu “Hnam nih a rak ka tuah; ka molh; ka paw a fak; ka thi deng” a ti. Sibawi te nih an zoh. A phunphun in ah hneksak dih hnu ah, “Hnam nih a ka tuah tiah a rak ruah hrawng a ngakchiat lio ah, na paw ah rungrul (infection) a rak um. Cu rungrul nih na ril a rak hmatter i, hnai a rak khuar. A dam cu a dam cang nain, hma-hnai cu na pawchung ah aa dil caah, cu nih atu i damlonak hi a chuahpimi a si; a hnai cu dawp i chuah a hau” tiah an ti. An chuah piak i a dam. 2. A dang pakhat cu fak ngai in a zaw. A mang a chia. “Hnam nih a ka tuah” tiah a ti. Biatak tein an chek an zoh tikah “Cancer na si” tiah an ti than. 3. A dang pakhat cu, “A ha a fak tuk. Rawl a ei kho ti lo. A ha nih le a tha mi a lo fawn. Cucaah thichia a si” tiah a puh. X-ray in an zoh i, “Na ha kuat aa tim. A chungah rungrul a um caah a fak. A fakmi pawng ummi ha dang zong hi, a chonh lai caah, a hlankan in phawi chih an hau” tiah a thami haa zong an phawi chih than. A dam hawi ko. 4. A dang pakhat cu, “Amang a chia. Tihphannak a ngei. A lau. A paw a fak. A kutke a sawm. A ther. A khua a sik. A paw a fak. Lungfim lo dengmang in a um.” Amah nih cun a mang a chiat tik ah, “thichia” a puh. Sizung ah an zoh i, a thi an chek tik ah, “Na thi ah potessium, Iron le calcium na bau tuk caah a si” tiah an ti. An thlawp i a dam than.

5. Mi pakhat cu lungfim lo in a um. Bialo le bialo a chim. A mah nih cun “thichia le hnamrung” a puh. Doctors te nih a thi an chek; a phunphun in voi tam tuk an hniksak; bia tam tuk an hal. A donghnak a phi an chuahmi cu, “Hihi cu cultural disease (nunphung nih a chuahtermi damlonak) a si. USA cu an nunphung a rit tuk le nangmah bantuk in ramdang in a rak pemmi hna, mi tampi an damlonak pakhat ‘stress’ na si” tiah an ti. Lungthin daihnak si an pek i a dam diam. Nihin ni tiang rian a tuan peng ko. Hi a cunglei thil (5) hi Laimi tambik nih kan tonmi thil an si. Western Medicine fimnak in zoh ahcun, theih khawhmi deuh an rak si ko hna. Asinain Laimi cu fimnak le theihhngalh ah kan rak bau tuk caah, kan damlo paoh ah “thichia, hnam, khuachia, khuavang, inn-hmun suar le lo-hmun suar kan rak puh.” Cucaah “theihhngalh” (knowledge) tam deuh ngeih tik ahcun, “hnam zumhnak” lo te lai.

Minung cu kan umnak khua-ram le nunphung hawih in kan thang. Khua kan ruat. Tahchunhnakah, kan fale cu USA ah an chuak. Lairam ah an thang ti lo i, “hnam” kong hrimhrim an thei lo. An theih lo ahcun zumh awk zong a um lo. An zumh lo ahcun zawt awk le molh awk zong a tha lo. An zawt le an molh ahcun “hnam” an puh fawn lai lo. Thil dangdang an puh ko lai. Ka fale thisen cu 100% Laimi an si nain, an thannak hmunhma, nunphung, fimnak, sining le theihhngalh (knowledge) aa dan caah, “hnam” kong chimh ahcun, “What?” ti hrawng lawng a dong ding khi a si. A pawm in an pawm kho lai lo. Chimh ahcun, “How” zeitindah a si khawh an ti men ko lai. Cucu kai lawmh ngaimi a si.

Kan fale cu Laimi taktak an si nain, Pathian nih nih ramdang ah a chuahter hna i, ramtha le nunphung tha ah an chuak. An khuaruahmi hi “logic” (zumh tlak si maw silo) timi le “scientific a si maw” (teihpan-ni in a dik maw?) timi lawng tein khua a ruat ding an si. Cucaah an nih cu “Hnam” zumhnak sal in an luat. An nih cu “Hnam zumhnak nih sal ah a tlai kho ti hna lai lo.”
Nunphung thlen hi a har tuk. Kum tamtuk zumhmi le nunpimi cu hrawh a fawi lo. Kan thisen ah a nun tuk caah a si. CACC Makazine ah siseh, Muko ah siseh “hnam” umlonak kong ka rak tialmi zong a pawmmi an um i, a pawm bak lomi an um ve. Ka “welcome” veve hna. Atu ka tialmi ca zong, micheu khat nih a pawm lo mi tampi an um ko lai. Kei ka dirhmun le zumhnak cu, ka tial ning taktak te hi a si. “Hnam” hi ka zum lo. Zei tiah “Biatak” a si lo caah a si. Ka zumh lo caah, “Hi hnam zumhnak hi, ka thih tiang doh ding ka tim.” Zeicatiah cucu Pathian nih ka thinlung ah a ka fianter ve mi a si tiah ka ruah caah a si.

Ka doh lai ka ti tik ah, a ruang a um. Hnam ka pawm lo nak a ruang cu, Bible ruangah a si. Zeidang ruangah a si lo. Ka farle le ka tunu zong a molhmi le bialo bialo chimmi an um ko. A paw fakmi, a ha fakmi le a phunphun an um ko. Zei ruang a si cu ka thei lo nain, “hnam” cu ka puh kho hrimhrim lo. Minung kan damlonak cu ruang tam tuk a um. A ruang chim cawk lo le theih khawhlomi tam tuk a um. Nitlaklei zeitluk doctor thiam le seh thilri tha zong nih a hngalh khawhlomi damlonak a um ve ko. Cucah molhnak zong a ruang tam tuk a um kho i, “Laimi nih hnam rumro kan puhmi cu, a taktak silo in kan zumhnak kan nunphung ruang tu ah a si deuh.” Cu kan zumhnak le nunphung cu “khuachia nih caan tha lak riangmang in, minung min in aa chim tikah, aa chimmi min paoh kha “hnam ngei” kan ti cang hna. Cuticun hnam aa thawknak a si. Zohchuknak, zei rellonak le nambehnak in aa thawk. Bible kan zoh tik ah, Lai bible ah “hnam ngeimi nu” (Exodus 22:18) 18 “Hnam ngeimi nu kha nan nunter hna lai lo.

timi khi Mirang ahcun “witch” (KJV) le “sorceress” (NIV, NLT, NASB) ah an leh. Cun “hnam-ngei” (Deuteronomy 18:11) tiah 11 A tu cu Bawipa hi pathian vialte hna lakah a ngan bik a si tiah ka hngalh; Izipt mi hna nih Israel mi cungah huatnak in rian an tuan tikah hi bantukin a tuah caah khan, a ngan bik a si cu ka hngalh,” a ti. hnam an lehmi khi, Mirang bible ahcun “witch (KJV)” asiloah “sorceress” tiah an leh (NIV, NLT, NASB) than. “Witch” le “sorceress” hi aa khatmi an sinung le an tuahmi aa khatmi an si ko. Cucaah hi hna kong hi kan fian deuhnak ding caah, an tuanbia le sining ruah le tuak a hau. Nichuah Laifang ram (Middle East) le Mesopotamia ram hrawnghrang i an biaknak, ni fatin te an nunning, an sining le nunphung ah zei dah an rak si timi zoh a herh.

Exodus 22:18 nak ahcun Hebrew biafang ahcun “nu” caah hmanmi biafang a si. Exodus 18:11 nak ahcun “pa” caah hman a si “sorcery” tiah Mirang ah an tial. Nu zong pa zong nih an rak hmanmi a si kho tinak a si. Nichuah Laifang ram le Mesopotamia hrawng ahcun hi fimnak hi, cawn le thiam khawhmi an rak si. Cucaah Lai bible ah “hnam” tiah a lehmi biafang “witch” “sorcerer” “sorceress” timi hna khi, Laimi nih hnam kan timi phun an si lo. Cu thil nih a langhtermi cu “Bible ah hin Laimi nih hnam kan timi phun a um lo” ti a fianter. Laimi bible lettu hna nih, “Exodus 22:18 nak le Deuteronomy 18:11” zawn i bible biafang kan lehmi, “hnam ngeimi nu” timi le “hnam ngei” timi hi thlen a herh. Zeicatiah “Laimi nih kan timi hnam phun an si lo caah a si.”

Rev. Adoniram Judson nih a lehmi Kawl bible ahcun, “sorceress” timi khi “sungmah (Ex. 22:18) tiah a leh. “Sorcery” (Deut 18:11) khi, “weit-za a tat” (Deut 18:11) tiah a leh. Kawl sining zoh tik ah, “Sung” timi a um. “Sung-mah” timi a um nain “Sung-hti” timi a um lo. Sung-mah timi biafang hna hi, Kawl nih “Nu hna neknak in an rak auhnak hna biafang in aa thawkmi a si.” Cun “weit-za a tat” cu cawn le thiam khawhmi a si tinak a si. Cun Kawl tuanbia zoh tikah, Minung fimnak sannak hmun-Yangon le Mandaly le khuapi dang- ah “sung” hi um in an ruat lo. Zaw-ne, Irrawaddy Nelrawn le a dang Kawl khuate pawl, fimnak thancho lonak hmun lawngah a um in an ruah. An fim deuh paoh ahcun a lomi thil a si. Kawl tuanbia zoh tikah, hnam zummi hi, “Ruahnak le tuaktannak ah, a thangcho lo mi lawngte an si” timi kan hmuh khawh.

Minung hi bible leh zong a biapi. Cun Bible hi tlaih sual zong a pawi tuk. “Pathian bia asi” ti rumro in kan i tlaih le bible nih a ti ning paoh in kan tuah taktak lai ti ahcun, “thahnawn ding” kan tam tuk hnga. Bible an rak i tlaih ning a dik lo caah le minung an rak hruh tuk lehpek caah, “hnam” he pehtlai in vawleicung ah ngaihchia taktak a simi tuanbia hi Krihfa ram-Europe le America- bak ah a rak chuak.

Europe zong ah an rak thancho hlan ahcun, “hnam tuah” cu an rak zumh ve i, “hnam ngeimi a si” timi ruangah patar, nuhmei le nu tam tuk an rak thah hna. Cucu “witch hunting” (hnam ramvaih) tiah an rak ti. Kum zabu 16nak in 18nak tiang a rak chuak i, abik in aa rungveng kho lomi lunghrinhmi nutar hi an rak thah khun hna. An tuak tikah minung zapite thahmi hi 400,000 in 600,000 kar an si lai ti a si. “Hruh le bible ningcang lo tlaih” hi a rak pawi taktak. Hi chan Krihfa hruaitu tampi hi, tu chan Iraq ram ISIS nak in an sual deuh.

USA zong ah, “Salem khua” ah nu tamlak te “hnam ngei” timi ruangah taza an rak cuai hna. February 1692-May 1693 karlak ah a si. Cucu Salem witch trials ti a si i, cauk le capar rel ding tampi a um. Minung 20 an rak thah hna. Nu 14 an i tel i nu pakhat cu hri in an thlai. A dang upa (3) le ngakchia (2) cu thawnginn ah an rak thi. Kum zabu 17 nak ah Massachusetts le Connecticut ah upa nu 12 an rak thah cang hna. Hi thil hi, hruh ruang le zumhnak hman lo ruang le Bible hman lo in tlaih ruangah a chuakmi a si. An fim tik le Pathian biatak an theih tik ahcun, an palh timi kha vawleicung pumpi theih in tuanbia nih a chim cang.

Hi bantuk in Krihfa an si ko nain, mithah lainawn tiang hna an rak ngamh i an rak tuahmi a ruang cu, Bible ah “witch/sorceress” cu nan nunter hna lai lo” timi ruang ah a rak si. Abik in Biakam Hlun Bible hi, minung nunphung, upadi le vawlei sining hawih in tialmi tampi a rak um i, chan tiluan hawih in zulh le hman awk tha ti lo mi zong an um ve cang. Judah mi zumh ning hawih in an tial caah, kan Laimi sining he aa tlaklomi zong an um ve.

Bible tuanbia ruah setmat ah, minung cu Adam le Eve cithlah viar kan si. Buanchukcho hi BC 4004 BC tiah an ti. A cheu nih an tuak setmat tikah 2348 BC ah a si an ti. Zeipoh va si ko seh. Minung dihlak hi buanchukcho hnu chuakmi kan si. Noah cithlah kan si hna. Pa pakhat, nu pakhat chung chuak kan si. Tiiram, khuacaan, eidin, umnak hmunhma aa dan caah kum tam tuk kan um tik ahcun, Mirang, Minak, samkir, sam ding, mi-eng ti’in a phunphun kan chuak.

Zeibantuk kan si zong ah Bible hi Pathian bia a si i, a dik si ahcun “Bible ah hnam a um lo.” Holh lettu kan Laimi sinak he aa naih bik in an leh bia tu a si. Unau chuakkhat chung in “Pakhat hnam ngeih i, a dang pakhat ngeih lo zong” cu “logic le scientific” phun in zoh tik ah a si kho lo. Cucaah “Hnam a zummi” paoh au, Pastor kan si zong ah, evangelist kan si zongah, zeibantuk Krihfa kan si zongah, Bible bia le Pathian bia a pawm lomi kan si timi kha kan i fian a herh. Zeicatiah Bible ah hnam a um lo caah, Pathian nih a sermi a si lo. Minung nih an ser chawmmi a si. Kan umter chawmmi a si.

Laimi mifim cathiam, ramdang phanmi le abikin ram hruaitu le biaknak hruaitu hna nih Bible le Pathian bia hi thuk deuh in ruah le i tlaih i, Laimi kan zumhnak “hnam zumhnak” hi, doh le hloh a herh. Culoahcun kan miphun chung ah a diklo mi zumhnak nih, kan khuaram ah zomhtaihnak, thleidannak, nihsawh thlanglamhnak, serhsatnak le thangchiatnak a dong kho ding a si ti lo. Hnam Um Maw/Um Lo? Hnam timi hi a um lomi a si. A um na loin minung psycho chambaunak ruangah, an tlamtlinlo kha itheih loin, hmawcara phun in an ruahmi kha an mit nih a hmuh tiah an zumh i cucu an chim.

Hnam a um ko a titu pawl cu ṭha tein an rak kherhlai hna tikah, hnam tuah khawhnak power hi a rak um lo hrimhrim ti a si. Hlan ah cun, miṭhawng deuh nih mider deuh neek, bawi phun nih chia phun neek tbk in minung hawi pakhat le pakhat karah zomhtaih le nekneih an rak hmang. Santlailo nih leiba an cham khawh ti hna lo tikah, silole an thilri an hlanmi ṭhim, laa, chahpiat tbk tete hna an thlau sual i an pek ṭhan khawh ti hna lo tikah, cu bantuk in mi thil hlanmi a pe kho ṭhan lomi tehna kha “hnam ngei” tiah neeknak ah minchia an rak bunh hna .

Hnam um lo tiah a zumtu hna caah hnam tuah zeitik hmanh ah an tong kho lo. Hnam a ṭihmi, mithla a zum tukmi tbk pawl lawng nih hnam tuah, doih le aih tehna an rak tuar.Cutin hnam tuah le hnam tongh a zum lomi an um bantuk in kam khat lei ah hnam tuah, doih le aih, a zum tukmi le a ṭih tukmi pawl zong an rak um ve. Cu hna pawl nihcun, hnam cu zakhat ah zakhat bakin an zumh i a um hrimhrim ko tiah an pom.Cuti hnam tuah a um ko tiah a pomtu pawl cu tehte piah dingin an hal hna tikah, piah ding pakhat hmanh an ngei ve lo tiah an ti.

Hawidawt hna, Laimi nihhin kan biafang ah “hnam”, “hnamtongh”, “hnamtuah” tbk khi kan ngei. “Hnam” ka von ti tikah, Mirang nih “witch”, “witchcraft” an timi te khi von siseh law, “camhthiam”, “doihthiam”, “mit-hleh thiam” siloah “khuavang” rak timi phun kha cu ka von chim duhmi an si lo.Hawi dawt hna, Vawleicung miphun kip nih “hnam” ti hi an rak ngei cio ve. Judah biaknak, Islam biaknak le Khrihfa kan biaknak zong ah “hnam” kong hi telh cio an si.

Europe pawl nih “hnam” an rak zumhning ah, a tam deuh hi cu “nu” deuh hi an si ti si. Laimi zong nih “nu” deuh hi hnamtuah hmang ti’n rak zumh a si ve rua ka ti. Laimi nih tuanbia ah kan ingeihmi ningah cun, “hnam a ngeimi nu pakhat kha pakhat pa nih a tthit ti si hnga; zan ah an pa aa hngilh kar ah an nu nih a lu aa thlongh i an pa cu a vahtaak. An pa nih an nu lu a hun dah, a um ti lo tikah, hnam ngeinu a si kha a hngalh; ngaidii fung tthiate pakhat aa laak i, an nu hngawng chung cun a rak phun ziar. An nupi nih deilei a hung kiar i, a lu aa bunh tthan tikah, ngaidii nih a doh caah a ngawng a cei…” ti khi a si.

Mah hi Laimi nih kan zumhning le Europe Puritans, America a rak peem hmasa pawl zumhning aa lo ngaingai. Annih zumh daan ah cun, “an nu nih a vun aa hawh dih i ihkhun tawlei ah a fim ziar, cun zan ahcun hnamngeinu cu a duhnak hmun ah va zuang. An pa nih an nu a hmuh lo, a vunhawng lawng ihkhun tawne ah a hmuh tikah, a vunhawng kha makphek in a rak thuhppiak; a nupi nih deilei i a vun aa hruk tthan tikah, a thak tuknak ah a celh lo…” ti khi an zumhning si ve.

Europe ah cun “mah nu nihkhin a kan tuah ko!” “Hnam a ngeimi nu a si” tbk ruangah Khrihfa pawl nih hnam ngeimi hna (tiah an puhmi pawl kha) a thongthong in thih dantatnak an rak pek hna. US ah cun, Salem witch trials an rak timi khi minthang a rak si ve lai. American Mosiac ah an rak ttialning ahcun, minung kan zumhnak ruang ah “a sual lomi” dantatnak a rak si tiah a ti. “Hnam a ngei bak ko” timi le “a hnam nih a tuah bak ko” timi kong ah evidence taktak an rak hmu bal lo nain, minung nunnak tu cu a thongthong in “zumh hruhnak” ruangah an rak liam ti khawh a si ka ti.

Laimi nih tah zei bantuk khi dah hnam ngei kan ti ve hna? Hnam nih a tuah an timi khi pakhathnih cu ka hmuh bal ve. An tuahmi pa/nu tlamtlin lo deuh in kei ka hmuhning a si. A tuahtu tiah an puh tawnmi khi an psycho si ko hnga lo maw ti a ka ruahter ngaingai. A cheukhat nih, “hnam cu an ciikor in a um, a tlau kho lo,” an ti rih. Milukut a hmu bal taktakmi Laimi chungah an um hnga maw? Pakhat pa/nu i a hnam nih a ka tuah bak taktak ko tiah evidence he a chim khomi an um hnga maw? Witchraft of Doctor Bible ah Hnam timi pa simon a um ,Hnam sibawi ti a si( lamkaltu 8:5-24) 2These 2:9-1 9 Miòhalopa cu Satan òhawnnak in a ra lai i khuaruahharnak a phunphun le hlennak hmelchunhnak a phunphun kha a tuah hna lai i 10 a rawk dingmi hna cungah cun hlennak a phunphun kha a hman lai. Cu hna cu an rawk lai, zeicahtiah khamhnak an hmuh nakhnga ding ca i biatak kha an rak cohlang duh lo. 11 Cucaah Pathian nih palhnak òhawnnak kha a thlahhnawh hna i ahmaan lomi thil kha an zumh. 12 A phichuak cu: biatak a zum lo i sualnak tuah a duhmi vialte kha sualphawt an si lai.

Matthai 24:24 Zeicahtiah nal messiah le nal profet kha an chuak lai i Pathian mithim hna hmanh kha a si khawh ahcun hlen khawhnak ding caah hmelchunhnak le khuaruahhar nganngan an ser hna lai
Deuteronomy 18:9-13 Lawkih Phung Zulh Lo Ding 9 “Bawipa nan Pathian nih an pekmi hna ram nan phak tikah, cuka miphun hna nih an tuahmi fihnung cu zulh ve awkah nan cawng lai lo. 10 Nannih lakah ahohmanh pekchanhnak caah a fapa siseh, a fanu siseh a khaangmi nan um lai lo, litin thiam, bong zummi, mang ihthiam, eihthiam, 11 camhthiam, khuavang ngei, hnam ngei, thi tlawnthiam, ahohmanh nan um lai lo. 12 Zeicahtiah hi thil a tuahmi hna cu Bawipa caah fihnung an si i, hi fihnung tuahnak ruangah hin Bawipa nan Pathian nih nan hmai in a dawi dih hna lai. 13 Bawipa nan Pathian hmaiah soi awk um lo nan si awk a si. 14 Zeitintiah nan pawnchuah laimi miphun hna nih hin khuavang le litin thiam kha an rak lun hna, sihmanhsehlaw nannih cu Bawipa nan Pathian nih cu bantuk tuah cu an sianh hna lo.

Lamkal tu 19:11-20 Efesa Khua Ah Paul A Phan Òhan 191 Apollo kha Korinth khua i a um lioah Paul cu kha peng chungah khan khual a tlawng i Efesa khua kha a phan. Khika ah zultu tlawmpal kha a va hmuh hna i 2 annih cu a thawh hna i, “Nan zumh ah khan Thiang Thlarau nan rak hmu maw?” tiah a hal hna. Annih nih, “Thiang Thlarau cu a um le um lo hmanh kan hngalh òung lo,” tiah an leh.
3 “A si kun ahcun, zei bantuk tipilnak dah nan in kun?” tiah Paul nih cun a hal hna. Annih nih, “Johan tipilnak,” tiah an leh.

4 Cun Paul nih cun a thawh hna i, “Johan tipilnak cu lungthlen hmelchunhnak caah a si, asinain Johan nih khan, ‘Ka hnu in a ra liomi hi nan zumh awk cu a si,’ tiah a ti zungzal hna i cu a hnu in a rami cu Jesuh hi a si,” tiah a ti hna. 5 Cucu an theih tikah annih cu Bawipa Jesuh min in tipilnak kha an ing. 6 Paul nih an cungah a kut a chuan i Thiang Thlarau kha an cungah a tlung; holh theih loin an holh i Pathian bia zong kha an chim. 7 Annih cu an dihlak in pa pahleihnih tluk an si.

8 Paul cu pumhnak inn chungah khan a lut i thla thum chung mizapi kha ralòha ngaiin a chimh hna, annih kha heh tiah a al hna i Pathian Pennak kong i an lung a pem nakhnga aa zuam. 9 Sihmanhsehlaw annih lak i a cheukhat cu an lung a khong i an zum duh lo; Bawipa Lam kong kha zapi hmaiah a òhalo tiah an ti. Cucaah Paul nih khan a chuahtak hna i zultu pawl kha aa kalpi hna; ni fate in Tirannas biachimnak inn timi ah khan mi kha a cawnpiak hna. 10 Cuticun kum hnih chung a tuah i Asia ram chung i a ummi vialte nih, Judah mi si hna seh, Grik mi si hna seh, Bawipa bia kha an theih.
Skeva Fapa Hna
11 Pathian nih voi dang i a um tawn lomi khuaruahharnak kha Paul kut in a tuah. 12 A pavuah le a hngawngngerh hna hmanh kha mizaw sin i an hei kalpi hna tikah an zawtnak kha a dam i an chungin khuachia kha an chuak. 13 Judah mi a cheu khuachia òhawl i aa chawk lengmangmi hna nih khan cu khuachia òhawlnak ah cun Bawipa Jesuh min kha an hman ve. Khuachia cu an thawh hna i, “Paul nih a chimmi Jesuh min in chuak kaan ti,” an ti hna. 14 Cu bantukin a tuahtu cu, Judah mi Tlangbawi Ngan Skeva fapa pasarih an si.

15 Sihmanhsehlaw khuachia nih cun a thawh hna i, “Jesuh cu ka hngalh i Paul zong cu ka hngalh, sihmanhsehlaw nannih cu ahodah nan si?” tiah a ti hna. 16 Khuachia a ngeimipa nih cun a òhuat ciammam hna i a tei hna i hmapu le an puan tlek dihlak in a inn cun an zaam. 17 Efesa khua i a ummi Judah mi le Grik mi vialte hna nih cu kong cu an theih i an thin a phang i Bawipa Jesuh min cu an upat chinchin. 18 A zummi lak i mi tampi kha an ra i zapi hmaiah an tuahmi vialte kha an phuan. 19 Camh a rak hmang tawnmi hna nih khan an cauk kha hmunkhat ah an pumh hna i zapi hmaiah khan an khangh hna. Cauk man cu an tuak tikah tangka 50,000 tluk a si. 20 Cuticun Bawipa bia cu a karh chin lengmang i a òhang i a òhawng chin lengmang.

Efesa Khua Chungah Hnahnawhnak 21 Hi bantukin thil a um hnuah Paul nih Masidonia ram le Grik ram kha ka tlawng lai i Jerusalem ah ka lan colh te lai, tiah a ruah. “Cun cuka ka phak hnuah Rom zong hmuh hrimhrim kaa zuam lai,” tiah a ti. 22 Cucaah amah a bawmtu pahnih Timote le Erastas kha Masidonia leiah a thlah hna i amah tu cu Asia ram chungah khan caan tam deuh a run hmang.
23 Hi caan lioah hin Bawipa Lam kong ah Efesa khua chungah hnahnawhnak a um. 24 Ngun sosertu pakhat, a min Demetrius a simi nih khan Artemis khuazingnu biakinn lem tete kha ngun in a ser hna i cu rian nih cun a rianòuantu pawl kha tampi miaknak a pek hna. 25 Cucaah annih cu hmunkhat ah a auh dih hna i, anmah rian bantuk an rian a si vemi zong kha a auh chih hna i, “Ka duale hna, nannih nih nan hngalh bantukin kan chaw hmuhnak cu hi rian hi a si. 26 Cun hipa Paul nih hin zeidah a tuah ti cu nanmahte nih nan i hmuh khawh i nan i theih khawh fawn ko. Aa thawh i, ‘Mi sermi pathian cu pathian an si lo,’ a ti i Efesa khua ah hin siseh, cun Asia ram chung zongah hin a dihlak dengmang in, mi tampi kha an lung a pemter hna. 27 Cucaah cun hi kan rian hi a min a chia cang lai tiah thinphan awk a si ko. Cu lawng hmanh cu si loin, a liannganmi khuazingnu Artemis, Asia ram chung le vawleicung dihlak ah mi kip nih an biakmi hi a lianhngannak hi a lo lai i a biakinn zong hi sullam ngei lo a si lai ti phan awk a si fawn,” tiah a ti hna.

28 Aa pummi hna nih cun cu bia cu an theih tikah an thin a hung ciammam i an au i, “Efesa i a ummi Artemis cu a lianngan ko,” an ti. 29 Cuti i an i tuainak cu khuachung kha a khat dih. Mibu nih cun Paul sin i khual a tlawng vemi Masidonia mi pahnih, Gaius le Aristarkas kha an tlaih hna i bual ah khan an tlikpi hna. 30 Paul nih amah pum in mizapi hmai i va kal kha a duh, sihmanhsehlaw zumtu hna nih khan an thlauh. 31 Cun ram uktu bawi a cheukhat, a hawikom a simi hna zong nih khan, bual ah cun rak chuak hlah seh tiin bia an cah. 32 Cun an i pumhnak cu a ningpi in hnahnawk luri ngaiin a um: mi a cheu an aumi cu thil pakhat a si i a dang an rak aumi cu thil dang a si ve; a tam deuh nih cun zeicahdah kan i pumh ti hmanh kha an hngal lo. 33 Judah mi nih Alekzandar kha hmailei ah an hei chuahter caah khan, hi thil a chuahtertu hi Alekzandar cu a si rua tiah an ruah. Alekzandar nih cun mizapi cu, dai u, tiah a kut a hun zaoh hna i an hmaiah cun aa runvennak bia kha chim hram a hun thawk. 34 Sihmanhsehlaw Judah mi a si kha an hngalh tikah an dihlak cun an au bon khan suimilam pahnih chung an au i, “Efesa khua i a ummi Artemis cu a lianngan ko,” an ti.

35 A donghnak ah khua cazi nih khan mizapi cu a daihter khawh hna. A thawh hna i, “Efesa khuami hna, Efesa khua hi a liannganmi Artemis biakinn a umnak le vancung in a rung tlami lung thiang a umnak a si ti kha ahodah a hngal lomi a um? 36 Ahohmanh nih, hihi a si lo tiah an ti kho lai lo. Cucaah cun nannih cu nan daih awk a si; ruat setsai loin zeihmanh nan tuah awk a si lo. 37 Hi mi hna nih hin biaknak inn thil kha zeihmanh an fir lo i kan khuazingnu kha zeihmanh a thang an chiat lo nain, hika ah hin nan chuahpi hna. 38 Demetrius le a rianòuantu hna nih taza an cuai duhmi an um ahcun biaceihnak zung chuah ni a um ko i biaceihtu zong an um fawn ko; cuka ah cun pakhat le pakhat taza i cuai khawh a si ko. 39 Cun cu nak biapi deuh kha nan duh a si ahcun khuami zapi pumhnak ah khiah awk a si fawn ko. 40 Nihin i hi thil a ummi ruangah hin kannih cu hnahnawhnak nan chuahter tiin mawhchiatnak pek kan fawite. Hi hnahnawhnak kongah hin i sonhtarh awk zeihmanh a um lo i hihi zeicahdah hi bantukin a si ti hi òha tein chim awk bia kan ngei fawn lo,” tiah a ti. 41 Cu bia a chim dih in pumhnak khan a òianter hna.