Ralhrang cu Ramthlo an chuahka bak asi tuhi biatak tein an i kah cuahmah lio asi

Ralhrang cu Ramthlo an chuahka bak asi tuhi biatak tein an i kah cuahmah lio asi. Thlacamnak in kan ralkap pawl bawm peng hna usihlaw. Credit: Chelsea Bawi _ Mah motor rual dirnak hi Ramthlo in HK lei mengkhat tluk ah si i, motor hi 20 tiang hrawng hei rel khawhmi a si.

Tuhi motor rual an dirnak hrawng in meithal puak cuahmah lio si tiah kan theih. Mah motor rual hi hika hmunah sau ngai an dir cang, hmai an fong ti lo, hnu an kir hlei lo caah tuzan cu, hika hmunah an riah kan zumh.

“Atulio Karen ram le Pau Dohthlennak” 1949 in ral an tho i, ralkap cozah nih an chungah a tuaitam hna caah 1994 ah biaknak minput in faaktuk in an rak ithen. Buddhist biaknak a biami pawl cu KNU in an chuak i DKBA tiin an dir.

Cupawl cu Kawl Ralkap nih an hman hna i, Kawlrampi dothlennak bu le hriamtlai phu hna nih NewYork le Geneva bantuk ah an hmanmi KNU Headquarter Manerplaw pi cu an rak tuk, 1995 ah ral kut ah a tla. Abikin Kawl sianghngakchia hriamtlai ABSDF, Kawlram hriatlaibu pawl ifunnak bu NDF le atulio NUG bantuk a raksimi NCGUB Cozah hna cu an vaivuan thai ti khawh asi. KNU/KNLA zong an ihrim thannak ah kum caan sautuk an rau.

Democratic Karen Buddhist Army (DKBA) pawl cu;
Ralkap cozah nih a kalpi ningin 2010 ah Border Guard Force (BGF) timi ramri hngak Kawl ralkap namtong ah an i thleng. BGF ah ithlen a duhlomi khabehmul sau tiin theihmi Saw Lah Pwe hruaimi DKBA 5th Brigade (တပ်မဟာ ၅) cu DKBA in a dir thiamthiam i, caan zeimaw zat cu Kawl Ralkap he an rak ikap nain 2015 ahkhan NCA min an thut, nihin ni tiang NCA cun an um ko. Atulio dohthlennak ahhin a chungte in mipi lei a tangmi vu an um ve hna.

Border Guard Force (BGF); (နယ်ခြားစောင့်တပ် DKBA in BGF ah ai thlengmi Colonel Saw Chit Thu hruaimi cu Ralkap Cozah nih a phunphun in a lemsoi hna i, business a phunphun a tuahter hna caah an rum taktak. Karen ram i Shwe Kokko (ရွှေကုက္ကို) timi Chinese khualipi an sermi ko ah min a hung lang.

Gambling, Drugs le phungninglo business tam taktak an tuah. An ralkap zong an thangcho ngaingai. Kawl Ralkap he an thlahlawh ai khat. BGF i Batallion pakhat chung ahhin 9% hi KawlRalkap an si i, 91% hi tlangmi chungin an si. Tlangmi le Kawl cawhhrawp an si i, a biapi deuhmi hmunhma positions cu Kawl Ralkap nih an tlaih dih, ralkap sawhsawh lawng hi tlangmi chungin an si.

BGF le PMG pawl hi Kachin, Shan, PaOh, Karenni, Kayan, le Kokang an an um ve hna. KNU/KNLA – Peace Council timi cu; General Htay Maung nih a hruaimi an si. 2004 ah KNU Chairman General Bo Mya le a milai pawl cu Kawl ralkap palai Prime Minister General Khin Nyunt he Rangoon ah an rak itong i, ramkhel biaruahnak an rak ngei.

Cu lio i a kal vemi KNLA 7th Brigade (တပ်မဟာ ၇) i an lutlai asimi General Htay Maung cu KNU hnatlaknak ngeihlo in Ralkap Cozah he chawnhbiaknak a ngeih caah 2007 ahkhan KNU in an phuah. Cu hnu ah a hruaimi hmunhma တပ်မဟာ ၇ cu KNU/KNLA – Peace Council tiin a thlen i, 2015 ahkhan NCA min an thut ve.

A thih hnu in afanu Dr. Naw Kapaw Htoo nih a hruai cuahmah lio asi. NCA min an thut nain, a chungte in PDF tampi a bawmtu hna, ramkhel minung a humzualtu le hriamnam lei ah cawk le zuarnak hmunpi pakhat a hung si. An chunglei in faak ngaingai in ithennak a chuak khomi asi.

Karen National Defence Organisation (KNDO) hi; KNU/KNLA tangah a ummi asi. KNU ah Chairman kum saupi a tuanmi General Bo Mya fapa asimi General Nerdah Mya (KNDO Chief) cu, kum 2021 ah ralhrang spy minung 25 leng a thah hna ti puh ruangah KNDO Bawizik sinak in an dinhter.

Cu hnu ah KNDO, KNLA, GenZ chungin General Nerdah Mya a tanhmi nih Kawthoolei Army cu an dirh. Atu ah thawng taktak in ralhrang a do cuahmahmi le min lang ngaimi an hun si.

Atu lio sining; KNU/KNLA nih Brigades 7 (တပ်မဟာ ၇) a ngeihmi chungah an zapi in atulio Pau Dohthlennak ahhin an itello. An Chairman telh in cheukhat Brigades hna cu NCA nih a tlaihmi an um rih. BGF (Kawl he ai cawhmi) cu ralhrang minung an si.

Tukar hi KNLA le hriamtlai phu komh nih an an den hna i, tam lak te an thi cang. An sakhan zong an sung ngaingai. An bawizik Saw Chit Thu zong a zam cang tiin bia a leng. BGF chungin mipi ralkap lei ah ai fonhmi zong a um len cang. DKBA le KNU/KNLA- PC hi NCA ah a dirmi Ralhrang he biakamnak hrawh a siang lomi an si.

An chung tein mipi lei ah a tangmi an um thiamthiam. Kawthoolei Army sinah a vai ifonhmi zong an um. Nihin zongah KNU/KNLA-PC in a biapi takmi ralbawi pahnih an phuah hna. Mipi lei ah a tangmi an si. PDF rampi traning an pek hna i, PDF he ral an dohti hna.

Cobra Column timi cu;
Captain DaBaw nih a hruaimi an si. KNU/KNDO tangin a ummi an si i, atulio ahcun a biachim seiseh, ral a tukmi le a cawlcanghnak ah mipi sinah a vun lang taktakmi ralbawi asi.

Lion Batallion (Comondo Special Force) cu;
A ban a bulmi Captain Eh Say Wah nih a hruaimi an si. Hlan ah KNU/KNLA-PC ah a rak um i, Pau Dothlennak hnu in Kawthoolei Army ah ai thialmi asi. Mipi nih a ralthatnak le ral a tuknak ah an hun uar takmi ralbawi pakhat a hung si ve.

2021 Ralhrang nih uknak an lak ri in, Karen ram ah voi 8,000 leng ikahdohnak a um cang, vanlawng in bomb 230 leng a kah i, mipi ting 4 dengmang ral an zam cang tiin KNU nih a langhter. Tawi fiannak….hi vial! Credit: Ramtinthei

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *