Tlangcung Hriamtlai Nih Min Aung Hlaing Ralkap Ceilak An Thah Than Hna

Moengin University Ah Hmunkhuar Mi Ralhrang Cu KIA, PDF Nih An Kah Hna Bokyi Telh In 12 An Thi. Kachin ramkulh, Moengin khua University luhnak ah hmunkhuar mi ralhrang cu March 8 zinglei 3:00am ah KIA hruaimi Miengin PDF hna i bawm in an kah hna Bokyi telh in 12 an thi tiah theih a si.

March 7 zinglei ah Kachin ramkulh, Moengin peng, Nanma le Nginkun kar ah ralhrang le Kachin mipi ralkap kar ah kahdohnak a chuak i PDF 7 an thi, ralhrang motor 1 a rawk 20 leng an thi. Credit; 21 The Chin Time

SAC ralkap nih 2018 ah US $ 204 million he biahrennak tuah in an rak cawk mi Russia company Sukhoi chuah SU-30SME raktuknak vankawng 6 cu atu zarh chung ah Naypidaw a phan lai, tiah theih a si. Russia chuah IL-76TD thilphor vanlawng in SU-30SME raltuknak vanlawng 6 le a remhnak thilri (spare part) cu March 10, 12 le 14 ah Naypidaw ah an kuat lai, theih a si.

Min Aung Hlaing hruai mi SAC ralkap le Russia cu a luancia 2018 ah khan biahrennak rak tuah in Sukhoi SU-30SME raltuknak vanlawng pakhat ah US $ 34 million man, a dihlak vanlawng 6 caah $ 204 dih in an rak cawk i kum 5 a rauh hnu Ruasia nih an hun kuat khawh hna.

SU-30SME raltuknak vankawng cu hriam, zenkhuan le rocket a phunphun zong a phor kho i, vanlei le lei tang raltuknak caah a bik in hman khawh mi a si. Minung 2 nih khalh khawh mi vanlawng a si. Atu hi SAC ralkap nih Russia chuah Yak-130 raltuknak vanlawng cu tlangchung mi umnak pawl le mipi hna dohnak le bomb thlaknak ah an hman, tiah theih a si. Crd; the chin post

Biahmaithi: Democrats President an si ah, Republican president an si ah, US ral, Russia nih an ngiat bikmi cu zei bantuk ramdang policy dah a kalpi? US President hi zeibantuk pungput a ngeimi dah a si? Mi derthawm maw a si? Mi lung hak dah a si? A chimning bantuk in a tuah taktak mi a si maw? timi hi a tlangpi in an ngiat bikmi a si.

Democrats President Derthawhnak: Democrats President an chuah caan paoh US hi ramdang kongah an derthawn, ramdang nih an upatnak hna a zor, an chim bantuk in an tuah lo tik ah US a huatu Russia, China le Muslim ram pawl an raltha. Mah lio caan cu caan tha ah i lak riangmang in an duhmi thil an tuah tawn. Mah cu chan tuanbia zoh in theih khawh a si.

Tutan Ukraine nih tuk a tonnak hi Democrats in President a chuakmi hna, Bill Clinton, Obama le Biden an derthawn ruangah a chuakmi theipar a si kan ti ahcun kan palh lai lo.

Bill Clinton Nih Ukraine Cu Russia Sinah Nuclear A Apter : Soviet Union a thenhmal lio ah Bill Clinton cu US president a rak si. Ukraine ram nih Soviet Union sin in Nuclear hriamnam tampi an co caah US le Russia chim lo ah nuclear hriamnam tam bik ngeimi ram ah a chuah colh. Nuclear hriamnam 5000 renglo an ngei ti a si. [ Japan ram Hiroshima khua bom an thlakmi nak let 10 an ngei ti a si. Ref: New York Times ]

President Bill Clinton nih khan Ukraine nih Nuclear hriamnam an ngeih dingmi a rak duh lo. Mah policy cu Republican pawl nih an rak soisel ngaimi a si. Asinain Democrats party Congressman pawl nih Bill Clinton cu an rak dirkamh caah Ukraine cu nuclear hriamnam ngei kho lo ding in Russia he hnatlaknak an rak tuahter hna.

Ukraine, Russia, US le United Kingdom Hnathlaknak : Kum 1992 ah President Bill Clinton forhfialnak in Ukraine le Russia cu “Lisbon Protocol Agreement” timi minsen an thut. Ukraine Parliament chungtel cheukhat nih nuclear hriamnam vialte Russia kut ah ap dih ding cu an rak duh lo. Ukraine kan himnak a hnorsuan te lai tiah an rak chim cang. Asinain Russia President Putin le President Bill Clinton nih Ukraine cu faak tuk in an rak hnek hna.

Kum 1994 ah United Kingdom le USA nih Ukraine ram humhimnak tuanvo vialte kan laak ve lai timi biakamnak an tuah caah Ukraine nih an nuclear hriamnam vialte cu Russia kut ah an rak ap dihnak a si. [Mah hnatlaknak ah hin Ukraine himnak caah a herh ahcun raltuk piak ding, hriamnam thazang, phaisa thazang, ralkap training le a dangdang bawmhnak tampi a tel ti a si]. Mah hnatlaknak an tuahmi cu “Budapest Memorandum on Security Assurances” ti zongin auh a si.

Mah hnatlaknak minsen an thutmi cu Russia caah teinak le hlawhtlinnak nganpi a rak si. Ukraine nih hin mah lio ah Nuclear hriamnam zeimawzet rak i chiah kho sehlaw atu bantukin Russia nih duh poah in a luh hnawh ngam hrimhrim lai lo ti hi ramkhel thiamsang hna zumhning a si.

A Biakam A Fek Lomi Obama: Obama President an thim kum 2009 lio zongah Ukraine ram himnak laak dingmi hnatlanak “Budapest Memorandum on Security Assurances” cu President Obama nih pehzulh in fehternak a tuah. Asinain 2014 kum ah Ukraine ram, Crimea ramthen cu Russia ralkap nih an luhhnawh i an lak Asinain Obama nih Ukraine ram humhimnak cu tuanvo a lak lo pin ah Russia cu hriamnam in zeihmanh lehrulhhnak a tuah duh lo.

Sipuazi in dantatnak lawng a tuah caah Russia President Putin cu a zeihmanh a poi lo. Kum 2009 “Buddpest Memorandum on Security Assuranes” timi Ukraine he hnatlaknak an tuahmi vialte cu Presdient Obama nih pakhat hmanh a zul duh ti lo. Ukraine ven ding timi zong a veng duh ti lo. Russia cozah phaisa khamnak (freezing) tuah le khualtlawn phih kharnak [travel restrictions] lawng a tuah kawhmi a si.

Obama le Biden Policy Nih Putin A Thawnter: Obama President a si lio le Joe Biden Vice President a si lio ah Keystone XL pipeline timi hi an rak doh i an rak phih khar zungzal mi a si. Thli le Solar in energy kan chuah lai an ti caah phung le lam tampi an rak ser. Natural gas a thar kawl lo ding le cawh ciami zong cawh ti lo ding timi phung an chuah. Mah policy kha President Biden nih a pehzulh than.

Mah ruangah coal-fired power plants riantuanmi le natural gas riantuanmi minung 40000 renglo hna cu rian ngei lo ah an i chuah colh. Rili kam i a chuakmi natural gas, lungmeihol le oil vialte cu chuah ti loin ngol a si. Mah ruangah US sipuazi thanchonak tampi a hrawh hlei ah mah policy nih cun Europe ram le ramdang tampi nih US ram ah Natural gas le lungmeihol caw ti loin Russia ram ah natural gas le lungmeihol an cawk cang. Europe ram nih an herhmi natural gas 40% cu Russia ram ah an cawk cang caah Europe ram tampi cu Russia ram ah an i hngatchan cang. Mah nih cun Russia rampi cu a thawnter. Europe ram tampi nih Russia natural gas an hman cang caah Russia cu duh paoh in an dir-onh ngam ti lo.

President Biden Nih Taliban Tapung A Sungh Ruangah: President Biden nih Afghanistan cozah himnak a pek khawh lo pin ah an himnak pek zong a duh hna lo. Taliban tapung nih zarh hnih chungah Afghan cozah an thlak. President Biden nih US ralkap zong ningcang tein Afghanistan in a chuahpi kho hna lo, Taliban tapung nih ui le ar dawi in an dawi hna tik ah Russia President Putin nih US President Biden le US ralkap cungah upatnak le tihzahnak a ngei ti lo. A ngamh tuk cang hna. Mah vialte cu President Putin nih caantha laak riangmang in Ukraine hi a nam colhmi a si lai tiah an zumh bikmi cu a si.

Putin A Chuahsual Hnga Maw: Russia nih Ukraine a luhnawhnak ni 13 a si cang nain Ukraine khua pakhat lawng a laak khawh. President Putin nih Zarh hnih chungah Ukraine ram laak dih dingah a timhmi cu hlawh tlin dawh a si ti lo. A ningzak, a thinhung, a aipuang, a sivang ngaingai lai a fiang. Ukraine biatak tein a bawmtu, US, NATO le EU ram cung ko ah a thinhun a celh lai lo.

Russia ralkap 12000 tluk an thi cang lai tiah zumh a si. Russia Commander Genearal pathum cu Ukraine ralkap nih a thah cang hna. Raltuknak vanlawng 48 le helicopter 80 an thlak piak cang hna. Tank 303 an hrawh piak hna i ralkap motor 1036 le datsi phurtu motor 60 an hrawh piak cang hna.

Russia bank vialte an khar piak hna. Ramdang in phiasa chuah, luh le thlen khawh a si ti lo. UPS le FedEx (Vawlicung huap in thil delivery a tuahtu company) zong nih Russia thil a simi paoh an kua duh ti lo. Social Media Facebook zong an hmang kho ti lo. McDonald zong an phih dih cang. US le Germany nih Russia sin ah zinan cawk ti lo dingin biachahnak an tuah cang.

Russia hi an i ruah lo ning tuk in an sungh caah President Putin nih zei lam dah a panhpi hna lai timi hi ruah lo awk a tha lo. Ningzah, thinhun le aipuan in nuclear bom a hmang sual lai maw ti zong phan a um fawn.

Ukraine cu US, NATO le EU ram pawl nih hriamnam a phunphun an bawmh caah atu tiang an tuar khawh. Ramdang ah Ukraine rammi million 1.5 an zaam ve cang. Vawleicung ramkip nih moral support an pek hna caah an thinlung a thawng. A president Zelenskyy hrimhrim ralram ah a kal i hmaisuang (front line) ah dir in ral a dohpi hna tik ah an ram mipi thinlung a laak dih ti tluk a si. US Senate le Uk parliament ah Video in bia a chim ah ramdang mi thinlung a kan laak dih ve.

US nih Ukraine cu raltuknak vanlawng a tharte pek a timh nain Ukraine pilot hna nih Russia sermi, MIG-29s raltuknak vanlawng lawng a mongh an thiam caah Poland ram ah a ummi, Russia ser, MIG-29s vialte cu Ukraine an pek dih hna i US nih Poland cu US ser F.16 a pek hna lai ti a si. Russia ralbawi nih Poland cu mah bantuk thil a tuah taktak ahcun kan ral ah kan chiah lai i dantatnak kan tuah lai tiah ralrinnak a pek colh.

Russia nih Ukraine dotu dingah Syria ralkap chung in khuachung raltuk thiammi pawl cu ralkap pakhat ah $8000 pek in a hlan hna ti a si. Ukraine president Zelenskyy thattu dingah Chechen muslim tapung hruaitu, Ramzan Kadyrov i aa rinhchanh bikmi ralbawi, General Magomed Tushaye nih a hruai hna i Zelenskyy thah dingah an va fuh nain Ukraine ralkap nih an rak thah dih hna caah Putin nih a tinhmi a hlawhtling kho ti lo.

Ramdang nih Russia cu phihkharnak pakhat hnu pakhat an chap chin lengmang caah Putin caah thawngchia a phua chin lengmang. President Putin hi a tinh bantuk in thil a kal khawh lo caah ningzah, thinhun le aipuan lung in Ukraine ram hi nuclear in a phomh sual hnga maw ti zong phan a um ngai. Cun NATO ram pakhat pakhat hnorsuan sual ahcun vawleicung ralpi pathumnak a chuak ko lai ti hi thiamsang tampi nih an zumhmi a si. By. Salai Lai Ram Thang

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *